Tezy orzeczenia:

1. W ocenie składającego skargę kasacyjna, pogląd Sądu pierwszej instancji, że okres 5 lat należy liczyć od dnia faktycznego zajmowania kwatery stałej, a nie od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej czyli od 1 lipca 2005 r. – narusza zasadę nieretroaktywności prawa wyprowadzaną z art. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Zarzut ten należy uznać za chybiony. Retroakcja polega na tym, że normy prawne "nakazują kwalifikować według norm czyny, stany rzeczy lub zdarzenia, które miały miejsce i zakończyły się w przeszłości, a zakaz retroakcji ma gwarantować obywatelom, by mogli układać swoje sprawy, ufając że nie narażą się na skutki prawne swojego działania, którego nie mogli przewidzieć ( zob. K 1/94 z 24.05.1994r.) W 1998 r. Trybunał Konstytucyjny uznał ten zakaz za ogólną zasadę prawa, należącą do fundamentalnych cech demokratycznego państwa prawnego OTK ZK 2000nr 1. poz. 5 P 4/99).

2. W zakresie czasowego działania nowych przepisów – ustawodawcy nie nałożono ograniczeń w odniesieniu do stosunków w toku, może on bowiem objąć je działaniem dawnej ustawy lub poddać działaniu nowej regulacji. W kontrolowanej sprawie, Sąd pierwszej instancji zasadnie wskazuje, że ustawodawca zarówno w brzemieniu ust. 4 art. 78 ustawy z dnia 6 maja 2005 r., ani też w przepisach przejściowych nie stawia funkcjonariuszom Straży Pożarnej, którzy korzystają z kwatery tymczasowej, dla przyznania równoważnika za brak lokalu żadnego ograniczenia poza oczekiwaniem na lokal mieszkalny przez okres 5 lat, a zasada poprawnej legislacji odnosi się także do formułowania celów, które prawodawca chce osiągnąć swoim działaniem. Skoro więc ustawodawca nie zastrzega, w obowiązującym przepisie, że do stosunków "w toku" termin ten liczy się od daty wejścia w życie ustawy, brak jest podstaw do wykładni przepisu proponowanej przez organ, który wniósł skargę kasacyjną. Z powyższych względów należało uznać, że wykładnia przepisu art. 78 ust. 3 i 4 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej dokonana przez Sąd pierwszej instancji jest prawidłowa, a skutek nowego unormowania jest taki, że funkcjonariusz zajmujący kwaterę tymczasową może domagać się równoważnika za brak lokalu nie wcześniej niż od dnia 1 lipca 2005 r. pod warunkiem, że okres oczekiwania na lokal mieszkalny przekroczył okres 5 lat. Odmienna wykładnia przepisu przedstawiona w skardze kasacyjnej nie tylko pozostaje w sprzeczności z wykładnią językową ale i celowością. Skarga nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

       Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 4 marca 2009 r. sygn. akt II SA/Ol 946/08 rozpoznając skargę T. F. na decyzję Warmińsko-Mazurskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie z dnia [...] września 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego- uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji, oraz orzekł, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

       Raportem z dnia [...] czerwca 2008 r. st.kpt. T. F. wystąpił do Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. o przyznanie i wypłatę zaległej kwoty równoważnika za brak lokalu mieszkalnego na podstawie art.78 ust.4 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.

       Decyzją z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w K., odmówił przyznania funkcjonariuszowi równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego.

      Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, że decyzją z dnia [...] lipca 1998 r. funkcjonariuszowi przydzielony został lokal mieszkalny na terenie Komendy ( kwatera tymczasowa ). Na podstawie § 5 ust.2 obowiązującego wówczas rozporządzenia z dnia 10 stycznia 1998 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania strażakom Państwowej Straży Pożarnej równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego i równoważnika za brak lokalu mieszkalnego oraz szczegółowych zasad ich wypłaty i zwrotu ( Dz. U. Nr 15, poz.67 ) strażakowi, który otrzymał kwaterę tymczasową nie przysługuje równoważnik za brak lokalu. W takiej sytuacji w myśl § 1 pkt 1 ust.5 cytowanego rozporządzenia strażakowi wypłaca się równoważnik za remont lokalu. Organ uznał, że strażakowi nie przysługuje wypłata równoważnika pieniężnego na dzień [...] czerwca 2008 r. , gdyż przepis art.78 ust.4 powołanej ustawy zaczął obowiązywać od dnia 1 lipca 2005 r. Komendant stwierdził, że jest to dzień "powstania uprawnienia" i dlatego wnioskowany równoważnik będzie można wypłacać funkcjonariuszowi dopiero od dnia [...] lipca 2010 r. Stosownie bowiem do art.78 ust.3 wymienionej ustawy równoważnik za brak lokalu przysługuje od dnia powstania uprawnienia do jego wypłacenia.

       T.F. nie zgodził się z interpretacją przepisów dokonaną przez organ I instancji.

      W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Warmińsko-Mazurski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie, decyzją z dnia [...] września 2008 r. , nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

       W skardze wniesionej na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie T. F. wniósł o jej uchylenie w związku z naruszeniem art.78 ust.4 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej i orzeczenie wypłaty równoważnika za brak lokalu mieszkalnego od dnia 1 lipca 2005 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.

      W odpowiedzi na skargę Warmińsko-Mazurski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

       Uwzględniając skargę T. F. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że odmowa przyznania skarżącemu równoważnika za brak lokalu mieszkalnego nie ma uzasadnionych podstaw prawnych.

       Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Warmińsko-Mazurski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie.

       Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2009r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Warmińsko-Mazurskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 4 marca 2009r. sygn. akt II SA/Ol 946/08 w sprawie ze skargi T. F. na decyzję Warmińsko-Mazurskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie z dnia [...] września 2008r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego oddala skargę kasacyjną.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych