Tezy orzeczenia:

1. W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że decyzja o zwolnieniu strażaka ze służby, podejmowana w trybie przepisu art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy o PSP jest tzw. decyzją uznaniową, o czym świadczy wyrażenie "strażaka można zwolnić [...] " użyte w jego treści. Decyzje uznaniowe pozostają pod kontrolą sądowo-administracyjną, przy czym trzeba mieć na uwadze, że zakres tej kontroli jest ograniczony. Sąd bada bowiem wyłącznie zgodność z prawem podjętego rozstrzygnięcia, nie wnikając natomiast w jego celowość. Z tego względu kontrola sądowa takich decyzji zmierza do ustalenia, czy na podstawie obowiązujących przepisów prawa dopuszczalne było wydanie decyzji, czy organ przy jej wydaniu nie przekroczył granic uznania administracyjnego oraz czy uzasadnił rozstrzygnięcie dostatecznie zindywidualizowanymi przesłankami, w taki sposób, aby nie można mu było zarzucić dowolności.

2. Badaniu podlega, czy przy podjęciu decyzji spełniona została, zawarta w art. 7 K.p.a., powinność uwzględnienia słusznego interesu społecznego i słusznego interesu strony oraz czy respektowana była konstytucyjna zasada równości wobec prawa. Ponadto, zaakceptowanie zakresu, w jakim organ uczynił użytek z przyznanego mu uprawnienia, zależy od ustalenia, czy stan faktyczny sprawy został wszechstronnie wyjaśniony w świetle wszystkich przepisów prawa materialnego, mających zastosowanie w sprawie. Sam wybór rozstrzygnięcia, dokonywany przez organ na podstawie kryteriów słuszności i celowości, pozostaje już jednak poza granicami kontroli sądowej. Sądy administracyjne nie są bowiem uprawnione do dokonywania oceny tego, w jaki sposób organy administracji wypełniają treści pozasystemowych kryteriów słusznościowych czy celowościowych (realizacji określonej polityki stosowania prawa administracyjnego) (por. wyrok NSA z 19 maja 2011 r., I OSK 301/11, publ. https://cbois.nsa.gov.pl).

3. Przepis art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy o PSP mówi o możliwości zwolnienia strażaka ze służby z innych niż określone w pkt 2-4a ważnych przyczyn, jeżeli dalsze pozostawanie w służbie nie gwarantuje należytego wykonywania obowiązków służbowych. Choć prawodawca w ustawie o PSP nie określił, co należy rozumieć przez pojęcie "innych ważnych przyczyn", to jednak nie powinno budzić wątpliwości, że chodzi tu o dobro interesu służby, rozumianego jako interes społeczny. Prawodawca, używając takiego sformułowania, pozwala właściwym organom PSP na odpowiednią ocenę stanu faktycznego, by w konsekwencji organy te mogły zdecydować o celowości dalszego trwania stosunku służbowego. Ustawodawca dostrzega zatem potrzebę ochrony interesu służby (interesu społecznego), jako interesu nadrzędnego, dając jednocześnie właściwym organom możliwość oceny każdego indywidualnego przypadku.

4. W ocenie Sądu w stanie faktycznym niniejszej sprawy, wbrew zarzutom podniesionym w skardze, organy stosując art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy o PSP nie naruszyły przedmiotowej regulacji. Organy mając na uwadze treść art. 7 K.p.a., który nakazuje załatwienie sprawy w sposób uwzględniający interes społeczny i słuszny interes obywatela, dokonały ich wyważenia i w sposób przekonujący uzasadniły przyjęcie prymatu interesu służby (interesu społecznego), który wynika ze szczególnego charakteru Państwowej Straży Pożarnej, jako formacji opartej na dyspozycyjności funkcjonariuszy i ich gotowości do wykonywania zadań dla dobra społeczeństwa. W niniejszej sprawie organy orzekające zasadnie stwierdziły, że interes służby (interes społeczny), będzie miał w niej pierwszeństwo przed interesem strony tego postępowania. Wyraża się on bowiem w trafnie podniesionych okolicznościach związanych z funkcjonowaniem jednostki ratowniczo-gaśniczej w Komendzie Powiatowej PSP w [...].

5. W niniejszej sprawie bezspornym jest, że skarżący W. N. od [...] czerwca 2010 r., tj. przez ponad 6 lat, był zawieszony w czynnościach służbowych w związku z toczącym się wobec niego postępowaniem karnym. Zarzuty postawione skarżącemu w postępowaniu karnym miały bezpośredni związek z jego służbą w PSP i z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych na stanowisku dowódcy jednostki ratowniczo-gaśniczej. W sprawie bezspornym jest też, że do czasu wydania decyzji zwolnieniowej nie zostało zakończone postępowanie karne prowadzone przeciwko skarżącemu.

6. Długotrwała nieobecność skarżącego w służbie negatywnie wpływała zatem na funkcjonowanie Komendy Powiatowej PSP w [...]. Taka sytuacja niewątpliwie nie leży w interesie służby, prowadzi bowiem do jej dezorganizacji oraz wywołuje negatywne skutki w zakresie efektywności wykonywania zadań. Oznacza to, że przedłużająca się nieobecność strażaka w służbie zwykle godzi w jej dobro i zachowanie w służbie strażaka, który od dłuższego czasu nie wykonuje swoich obowiązków odbywa się ze szkodą dla służby, co w określonym stanie faktycznym może stanowić ważną przyczynę w rozumieniu art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy o PSP, uzasadniającą zwolnienie strażaka ze służby. Zasadnie też organy podniosły, że taka długotrwała nieobecność skarżącego w służbie powoduje, iż nabyte przez niego wieloletnie doświadczenie, na które sam się powołuje, podkreślając, że jest wartościowym strażakiem o wysokich kwalifikacjach, dezaktualizuje się. W efekcie prowadzi to do stwierdzenia, że skarżący nie gwarantuje w takiej sytuacji należytego wykonywania obowiązków służbowych mimo, iż w okresie zawieszenia w czynnościach służbowych wykonuje różne dodatkowe zajęcia związane bezpośrednio z zagadnieniami bezpieczeństwa i ochrony przeciwpożarowej.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

      Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją nr [...] z dnia [...] stycznia 2017 r. wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 oraz 127 § 2 K.p.a., utrzymał w mocy decyzję Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej (PSP) z dnia [...] listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia W. N. ze służby w Państwowej Straży Pożarnej z dniem [...] grudnia 2016 r.

      Do wydania powyższych decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

     Pismem z dnia [...] kwietnia 2016 r. [...] Komendant Wojewódzki PSP wystąpił do Komendanta Głównego PSP o wszczęcie postępowania w sprawie zwolnienia W. N. ze służby w trybie art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1204), dalej "ustawa o PSP". Jako bezpośrednia przyczyna zwolnienia wskazana została długotrwała nieobecność strażaka w służbie.

       Po przeprowadzeniu postępowania w tej sprawie Komendant Główny PSP decyzją z dnia z dnia [...] listopada 2016 r. nr [...], działając na podstawie art. 43 ust. 3 pkt 5 oraz art. 47 ust. 1 ustawy PSP, zwolnił W. N. ze służby w Państwowej Straży Pożarnej z dniem [...] grudnia 2016 r. Decyzji tej organ nadał na podstawie art. 108 § 1 K.p.a. rygor natychmiastowej wykonalności.

        Komendant Główny PSP podał, że w sprawie bezspornym jest fakt zawieszenia W. N. w czynnościach służbowych od dnia [...] czerwca 2010 r., w związku z toczącym się wobec niego postępowaniem karnym. Wskazał, że do zawieszenia strażaka w czynnościach służbowych, wobec faktu otrzymania zawiadomienia z Prokuratury Rejonowej w [...] o przedstawieniu ww. strażakowi zarzutów o przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego (tj. art. 278 § 1 K.k. w zw. z art. 12 K.k. i 11 § 2 K.k., art. 18 § 1 K.k. oraz art. 271 §1 K.k. w zb. z art. 278 § 1 K.k. ), obligował Komendanta Powiatowego PSP w [...] art. 39 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Zawieszenie nastąpiło na okres 3 miesięcy, a następnie zostało przedłużone do czasu uzyskania prawomocnego wyroku sądu. Organ zaznaczył, że przewlekłość postępowania karnego, które nie zostało do dnia dzisiejszego zakończone prawomocnym wyrokiem, spowodowała tym samym długotrwałą nieobecność strażaka w służbie.

       Dalej Komendant Główny PSP podniósł, że celem prowadzonego przez niego postępowania nie była ocena decyzji Komendanta Powiatowego PSP w [...] o zawieszeniu strażaka w obowiązkach służbowych, ani też ocena postępowania sądowego i przyczyn jego przewlekłości. Zdaniem organu, nie bez znaczenia dla sprawy pozostaje też fakt, że zarzuty postawione strażakowi przez organy ścigania mają bezpośredni związek ze służbą w PSP i z wykonywaniem obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku. Tym samym mogą być traktowane jako szczególne okoliczności uzasadniające konieczność przedłużenia przez przełożonych okresu zawieszenia w obowiązkach służbowych. Organ zaznaczył przy tym, że co do winny lub niewinności strażaka w toczącym się postępowania karnym wypowiedzą się niezawisłe sądy.

        Zdaniem organu, z punktu widzenia interesu służby, w szczególności mając na uwadze piastowane przez strażaka stanowisko dowódcy jednostki ratowniczo-gaśniczej, tak długotrwała nieobecność strażaka w służbie jest niedopuszczalna. W ocenie Komendanta Głównego PSP negatywnie wpływa to na funkcjonowanie komórek organizacyjnych Komendy Powiatowej PSP w [...] oraz na możliwość sprawnego realizowania istotnych zadań jej przypisanych. Powstałe braki w obsadzie utrudniają właściwy proces organizacji służby. Tym samym przekłada się to na ważny interes służby, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli zamieszkałych na terenie działania Komendy.

         W.N. wniósł od powyższej decyzji odwołanie od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

        Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził, że w niniejszej sprawie organ I instancji prawidłowo zastosował przesłankę wynikającą z art. 43 ust. 3 pkt 5 ustawy o PSP. Wskazał, że Komendant Główny PSP w uzasadnieniu kontrolowanego rozstrzygnięcia precyzyjnie i przekonywująco uzasadnił motywy, którymi kierował się przy podejmowaniu decyzji o zwolnieniu W. N. ze służby.

        Minister zgodził się ze stanowiskiem Komendanta Głównego PSP, zgodnie z którym, z punktu widzenia interesu służby, w szczególności mając na uwadze piastowane przez strażaka stanowisko dowódcy jednostki ratowniczo-gaśniczej, tak długotrwała nieobecność w służbie jest niedopuszczalna i wywiera negatywny wpływ na funkcjonowanie komórek organizacyjnych Komendy Powiatowej PSP w [...] oraz na możliwość sprawnego realizowania istotnych zadań jej przypisanych.

         W skardze na powyższą decyzję, skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, W. N. wniósł o jej uchylenie.

        Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

        Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2017 r. sprawy ze skargi W. N. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] stycznia 2017 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby w Państwowej Straży Pożarnej – oddala skargę .

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych