Tezy orzeczenia:

1. Mając na uwadze przywołane regulacje, zdaniem Sądu rację ma organ, że jedynym adresatem nałożonego obowiązku polegającego na wybudowaniu drogi pożarowej jest skarżąca Spółdzielnia, która zarządza nieruchomością położoną przy ulicy [...] w S. – działką nr [...]. Skarżąca jest powołana do zarządzania częściami wspólnymi nieruchomości, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali,

2. Zdaniem Sądu przepisy te nie wprowadzają dowolności wyboru, na kogo organ ma nałożyć obowiązki. W przypadku takich obiektów budowlanych, w których jest odrębna własność lokali, a obowiązki z zakresu utrzymania i użytkowania odnoszą się do całego obiektu i jego części wspólnych, a nie do poszczególnych lokali w nim wyodrębnionych, to ich adresatem może być wyłącznie zarządca, czyli Spółdzielnia Mieszkaniowa lub Wspólnota Mieszkaniowa w zależności od rodzaju zarządu,

3. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazano, że stroną postępowania w przedmiocie wykonania określonych obowiązków (w zakresie ochrony przeciwpożarowej) jest jedynie spółdzielnia, która faktycznie zarządza budynkiem, a nie również właściciele lokali stanowiących odrębny przedmiot własności ,

4. NSA w wyroku z dnia 24 sierpnia 2007 r. sygn. II OSK 1144/06 wyraził pogląd, że akty prawne wydane w wykonaniu delegacji zawartych w odpowiednich przepisach ustawy o ochronie przeciwpożarowej mogą być też przez organy administracji publicznej stosowane do budynku, który został wybudowany zanim weszło w życie rozporządzenie oraz powołana ustawa. W związku z faktem, że ustawa o ochronie przeciwpożarowej nie reguluje stosowania jej do budynków wybudowanych przed wejściem ustawy w życie, należy stosować zasadę bezpośredniego działania nowego prawa. Tak samo wypowiedział się NSA w wyroku z 14 stycznia 2010 r. w sprawie II OSK 50/09,

5. Zawarta w § 17 obecnie obowiązującego rozporządzenia z 24 lipca 2009 r. regulacja, w myśl której przepis § 12 ust. 2 dotyczący oddalenia bliższej krawędzi drogi pożarowej od ściany obiektów zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi nie ma zastosowania do dróg pożarowych istniejących w dniu wejścia w życie rozporządzenia, jeżeli zostały one wykonane zgodnie z przepisami obowiązującymi w dacie ich budowy, świadczy jednoznacznie o tym, że we wszystkich innych przypadkach, nie opisanych w § 17, przepisy tego rozporządzenia mają zastosowanie także do obiektów istniejących w dacie jego wejścia w życie,

6. Dlatego też podnoszony w skardze zarzut, że budynek mieszkalny został wzniesiony w latach 70 – tych na podstawie projektu, który nie przewidywał drogi pożarowej nie ma wpływu na ocenę prawidłowości zaskarżonej decyzji.

Skrócony stan faktyczny:

Komendant Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej decyzją z [...] po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w S. od decyzji Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej z [...] w sprawie wykonania obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu Komendanta podał, że w oparciu o ustalenia z czynności kontrolno-rozpoznawczych z 26 lipca 2017 r. w czasie, których stwierdzono, że w budynku mieszkalnym pięciokondygnacyjnym przy ul. [...] w S. występują nieprawidłowości z zakresu ochrony przeciwpożarowej, organ I instancji nakazał Spółdzielni Mieszkaniowej w S., jako podmiotowi faktycznie władającemu obiektem i terenem nieruchomości przy ul. [...] doprowadzenie do pełnej sprawności technicznej instalacji kominowo-wentylacyjnej, przeprowadzenie okresowej kontroli instalacji odgromowej oraz wykonanie drogi pożarowej do budynku.

Organ odwoławczy podkreślił, że obowiązek zapewnienia dróg pożarowych do budynków średniowysokich zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, którymi są budynki mieszkalne, powstał w 1999 r. na mocy § 11 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 stycznia 1999 r. w sprawie określenia szczegółowych wymagań w zakresie przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego, ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego lub medycznego oraz warunków, jakim powinny odpowiadać drogi pożarowe (Dz. U. z 1999 r. Nr 7 poz. 64). Obecnie, pomimo zmiany przepisów obowiązek ten istnieje nadal i jest określony przez § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124 poz. 1030.

Podczas czynności kontrolno-rozpoznawczych ustalono, że do budynku przy ul. [...] nie jest doprowadzona droga pożarowa. Od strony klatek schodowych znajdujących się wzdłuż dłuższego boku budynku znajduje się chodnik o szerokości 1,2 m, a istniejący dojazd ze względu na jego lokalizację nie spełnia wymagań dla drogi pożarowej ustalonych w rozporządzeniu z 24 lipca 2009 r., a więc nie może być uznany za drogę pożarową.

Komendant zauważył, że strona powinna wykonać drogę pożarową samodzielnie, bez oczekiwania na działania organów Państwowej Straży Pożarnej ze względu na fakt, że zobowiązana była do tego z mocy prawa i pomimo upływu 19 lat od czasu wprowadzenia tego obowiązku drogi pożarowej nie wykonała.

Zdaniem organu nie ma praktycznego znaczenia zarzut, że budynek posiada wielu właścicieli w tym oprócz spółdzielni również osoby posiadające prawo odrębnej własności lokalu, a realizacja obowiązku musiałaby je również obciążyć. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn. Dz. U z 2017 r. 736 ze zm.), odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem.

Za całkowicie bezzasadne organ II instancji uznał zarzuty, że budynki zostały wybudowane w latach 70-tych XX w. i w tamtym czasie projekt nie przewidywał wykonania drogi pożarowej oraz, że decyzja narusza plan zagospodarowania przestrzennego, a mieszkańcy utraciliby komunikacyjny ciąg pieszy.

W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skardze na powyższą decyzję, domagając się jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, Spółdzielnia Mieszkaniowa podała, że budynek przy ul. [...] znajduje się w jej zarządzie, ale nie tylko ona jest właścicielem nieruchomości. Dlatego nałożony obowiązek wykonania drogi pożarowej winien być uwzględniony również z pozostałymi współwłaścicielami, którzy powinni zostać w tej sprawie choć zawiadomieni.

W odpowiedz na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2018 r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej w S. na decyzję Komendanta Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w przedmiocie obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej oddala skargę.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych