Tezy orzeczenia:

1. Obowiązkiem organu odwoławczego jest ustalenie przede wszystkim, czy odwołanie jest dopuszczalne, w tym czy zostało wniesione przez podmiot uprawniony – w okolicznościach konkretnej sprawy administracyjnej – do skorzystania z tego środka zaskarżenia. W rozpoznawanej sprawie takie czynności w fazie wstępnej postępowania odwoławczego zostały podjęte przez organ właściwy instancyjnie, a ocena dokonana przez ten organ w omawianym zakresie zasługuje – w uznaniu Sądu – na całkowitą akceptację.

2. Zgodnie z art. 4 ust. 1a ustawy o ochronie przeciwpożarowej, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w ust. 1, stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje – w całości lub w części – ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem. Enumeratywnie wymienione w pkt 1-7 art. 4 ust. 1 tej ustawy, szczegółowe obowiązki zostały z woli ustawodawcy nałożone na właściciela budynku, obiektu budowlanego lub terenu. W świetle powyższego, nie ulega wątpliwości, że charakter stwierdzonych nieprawidłowości implikuje zarówno rodzaj nałożonych obowiązków, jak i osobę ich adresata. Jeśli zatem nieprawidłowości będą uzasadniały wykonanie czynności w ramach obowiązków określonych w powyższym przepisie, a dodatkowo sprecyzowanych w rozporządzeniu wykonawczym wydanym w oparciu o delegację ustawową z art. 13 omawianej ustawy, wówczas - co do zasady - ich adresatem powinien być właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu.

3. Spółdzielnia Mieszkaniowa powołana jest do zarządzania częściami wspólnymi nieruchomości przy ul. G. w G., które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali, w tym użytkowych. W skład tak rozumianej nieruchomości wspólnej mogą wchodzić elementy o zróżnicowanym stopniu związania z wyodrębnionymi lokalami, jak klatki schodowe, ściany zewnętrzne i dach. Ponadto stanowią je także urządzenia, jak np. instalacja grzewcza, instalacje i urządzenia przeciwpożarowe, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali, gdyż służą zapewnieniu bezpieczeństwa ich życia, zdrowia i mienia. Z uwagi na charakter nałożonych obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej (tj. wyposażenie klatek schodowych oraz krytych ciągów pieszych budynku w urządzenia zapobiegające zadymieniu oraz służące do usuwania dymu), nie budzi wątpliwości, że obowiązki te dotyczą części wspólnych tego budynku, których zarząd z mocy ustawy sprawuje Spółdzielnia Mieszkaniowa.

4. Nałożenie obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej dotyczące nieruchomości wspólnych budynku, jak również określenie terminu ich wykonania, nie powodują naruszenia, ani ograniczenia przysługującego skarżącemu prawa odrębnej własności lokalu użytkowego, położnego w tym budynku. Zarówno obecnie, jak i po wykonaniu nałożonych na Spółdzielnię obowiązków, skarżący może realizować uprawnienia właścicielskie do tego lokalu zgodnie z jego przeznaczeniem. Podnoszone przez skarżącego okoliczności dotyczące jego własnego oraz jego klientów bezpieczeństwa, stanowią wyraz istnienia po jego stronie wyłącznie interesu faktycznego, którego ochrony należy poszukiwać na drodze postępowania cywilnoprawnego przed sądem powszechnym. Normy prawa materialnego, na jakie powołuje się skarżący w skardze, dają status strony wyłącznie właścicielom lub zarządcom obiektów budowlanych i budynków.

5. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazano, że stroną postępowania w przedmiocie wykonania określonych obowiązków (w zakresie ochrony przeciwpożarowej) jest jedynie spółdzielnia, która faktycznie zarządza budynkiem, a nie również właściciele lokali stanowiących odrębny przedmiot własności (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 15 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Go 865/09 orzeczenie dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Podobny pogląd w odniesieniu do obiektu, w którym zarząd nieruchomością wspólną wykonuje Wspólnota Mieszkaniowa wyraził także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 lutego 2016 r. w sprawie II OSK 1465/14.

6. Powyższe ustalenia prowadzą do jednoznacznego wniosku, że stroną postępowania z zakresu nałożenia obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej jest jedynie Spółdzielnia, która zarządza budynkiem położonym w G. przy ul. G., a nie również właściciele lokali stanowiących odrębny przedmiot własności, w tym skarżący. Ich wzajemnie sprzeczne interesy w zakresie terminu realizacji obowiązków nie mogą być przedmiotem rozstrzygnięcia organów. Z przepisów art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej i art. 61 Prawa budowlanego nie można wyprowadzić interesu prawnego skarżącego do bycia stroną w sprawie zmiany w trybie art. 155 kpa decyzji nakładającej na zarządcę obiektu budowlanego obowiązki z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

      Decyzją z dnia 13 stycznia 2016 r., wydaną na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.) - dalej w skrócie jako "k.p.a.", Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej, po rozpatrzeniu wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej, zmienił termin wykonania obowiązków wynikających z ostatecznej decyzji własnej z dnia 30 grudnia 2008 r. nałożonych na Spółdzielnię Mieszkaniową, a dotyczących Domu Towarowego "[...]" ul. G. w G. w zakresie dostosowania ewakuacyjnych klatek schodowych w strefie pożarowej ZL I do wymagań przepisów warunków technicznych, tj. wyposażenia w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu oraz dostosowania krytych ciągów pieszych (pasaży), do których przylegają lokale handlowe i usługowe w strefie pożarowej ZL I, do wymagań przepisów warunków technicznych, tj. wyposażenia w urządzenia zapobiegające zadymieniu, z dnia 31 grudnia 2015 r. na dzień 31 grudnia 2018 r.

       W odwołaniu od powyższej decyzji L. W. - właściciel lokalu użytkowego w budynku przy ul. G. w G., zarządzanym przez Spółdzielnię Mieszkaniową, sprzeciwił się wydłużeniu terminu zakończenia prac związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym.

       Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2016 r., wydanym na podstawie art. 134 i art. 28 k.p.a., Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej stwierdził niedopuszczalność odwołania.

       W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że odwołanie wniosła osoba nieposiadająca legitymacji strony. Decyzja została bowiem skierowana jedynie do Spółdzielni Mieszkaniowej, która między innymi zarządza częściami wspólnymi w obiekcie przy ul. G. w G. i zgodnie z art. 28 k.p.a. to ona jest stroną w sprawie.

       W skardze na powyższe postanowienie L. W. wniósł o jego uchylenie.

       W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że właściciele lokali użytkowych mogą mieć odmienny interes od Spółdzielni Mieszkaniowej, co ma miejsce w niniejszej sprawie. W gestii skarżącego leży przede wszystkim bezpieczeństwo jego oraz jego klientów, wizytujących należące do niego lokale użytkowe. Wobec tego celowym było podjęcie działań zmierzających do ochrony jego interesu prawnego.

       W odpowiedzi na skargę Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

       Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 października 2016 r. sprawy ze skargi L. W. na postanowienie Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 4 kwietnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania sprawie zmiany decyzji dotyczącej obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej oddala skargę.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych