Wojskowa Ochrona Przeciwpożarowa(WOP) wykonuje w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych zadania Państwowej Straży Pożarnej przewidziane w tej ustawie o PSP, a w szczególności: 1) organizuje i prowadzi akcje ratownicze w czasie walki z pożarami oraz likwidacji innych miejscowych zagrożeń, w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, 2) udziela pomocy Państwowej Straży Pożarnej w prowadzeniu akcji ratowniczych, a także wykonuje pomocnicze czynności ratownicze w czasie klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń na rzecz innych służb ratowniczych, poza komórkami i jednostkami organizacyjnymi podległymi Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanymi, 3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i inne miejscowe zagrożenia w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, 4) szkoli kadry dla potrzeb WOP i ochrony przeciwpożarowej komórek i jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, 5) podejmuje działania organizacyjno-techniczne usprawniające system alarmowania i współdziałania WOP z jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej oraz innymi służbami i podmiotami ratowniczymi w ramach krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, 6) sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie przeciwpożarowej w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych. Realizując w/w zadania wykonuje zwłaszcza czynności kontrolno-rozpoznawcze oraz organizuje i prowadzi akcje ratownicze.
Struktura i kompetencje
WOP tworzą: 1) Szef WOP i podległy mu Inspektorat WOP, 2) szefowie delegatur WOP i podległe im delegatury WOP, 3) wojskowe straże pożarne. W/w zadania i czynności WOP realizują: 1) żołnierze pełniący czynną służbę wojskową, posiadający kwalifikacje pożarnicze, 2) strażacy Państwowej Straży Pożarnej, wyznaczeni do pełnienia służby w WOP w trybie odrębnych przepisów, 3) pracownicy posiadający kwalifikacje pożarnicze - wyznaczeni na stanowiska służbowe (zatrudnieni) w tych jednostkach.
Do zakresu działania Szefa WOP należy w szczególności: 1) organizowanie systemu ratowniczo-gaśniczego w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych i kierowanie tym systemem, 2) nadzorowanie rozpoznawania zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń oraz egzekwowanie ich usunięcia, 3) określanie norm liczebności i wyposażenia wojskowych straży pożarnych, 4) organizowanie kształcenia zawodowego dla potrzeb ochrony przeciwpożarowej w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, 5) inicjowanie przedsięwzięć oraz prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej, 6) opracowywanie projektów aktów normatywnych w sprawach dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, 7) organizowanie współpracy w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa pomiędzy komórkami i jednostkami organizacyjnymi podległymi lub nadzorowanymi przez Ministra Obrony Narodowej oraz komórkami i jednostkami organizacyjnymi podległymi lub nadzorowanymi przez innych ministrów, 8) analizowanie stanu ochrony przeciwpożarowej w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych oraz przedstawianie Ministrowi Obrony Narodowej meldunków i wniosków w tym zakresie, 9) kierowanie działalnością Inspektoratu WOP oraz nadzorowanie działalności jednostek organizacyjnych wymienionych, 10) współdziałanie z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej w sprawach dotyczących organizacji ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze
Czynności kontrolno-rozpoznawcze wykonywane przez WOP w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych obejmują w szczególności: 1) kontrolowanie przestrzegania przepisów o ochronie przeciwpożarowej, 2) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń, 3) sprawdzanie funkcjonowania sprzętu i urządzeń pożarniczych, 4) wstępne ustalanie przyczyn oraz okoliczności powstania i rozprzestrzeniania się pożarów.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze wykonują: 1) Szef WOP oraz szefowie delegatur WOP, 2) żołnierze pełniący czynną służbę wojskową, posiadający kwalifikacje pożarnicze; strażacy Państwowej Straży Pożarnej, wyznaczeni do pełnienia służby w WOP w trybie odrębnych przepisów; pracownicy posiadający kwalifikacje pożarnicze - wyznaczeni na stanowiska służbowe (zatrudnieni) w tych jednostkach, którzy posiadają przygotowanie zawodowe z zakresu ochrony przeciwpożarowej albo uprawnienia rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz odbyły szkolenie w zakresie przeprowadzania tych czynności - na podstawie upoważnienia. Strażaków wyznaczonych do pełnienia służby w WOP w trybie odrębnych przepisów można upoważnić do wykonywania czynności kontrolno-rozpoznawczych, jeżeli ponadto spełniają określone w odrębnych przepisach warunki wymagane od strażaków Państwowej Straży Pożarnej przy wykonywaniu takich czynności. Upoważnienia do wykonywania czynności kontrolno-rozpoznawczych wydaje Szef WOP.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze wykonuje się na podstawie planów kontroli albo z inicjatywy Szefa WOP lub szefa delegatury WOP, a także na polecenie sądu, prokuratora lub Najwyższej Izby Kontroli. Czynności te mogą być również wykonywane na zlecenie dowódcy (kierownika) komórki lub jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanej.
Akcje ratownicze
Akcje ratownicze w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych w czasie walki z pożarami oraz likwidacji innych miejscowych zagrożeń organizują i prowadzą przede wszystkim wojskowe straże pożarne. Akcje ratownicze mogą być prowadzone wspólnie z jednostkami ratowniczo-gaśniczymi Państwowej Straży Pożarnej i innymi jednostkami ochrony przeciwpożarowej, a także innymi służbami i podmiotami ratowniczymi oraz wyznaczonymi siłami i środkami wojska, określonymi w planach ratowniczych i planach ochrony przeciwpożarowej.
Wojskowe straże pożarne uczestniczą w ćwiczeniach i manewrach organizowanych przez Państwową Straż Pożarną na terenie miejscowości lub zakładów pracy oraz na obszarach leśnych, do których ochrony zostały przewidziane. Jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej przewidziane do udzielania pomocy w akcjach ratowniczych w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych uczestniczą w ćwiczeniach i innych formach doskonalenia zawodowego organizowanych przez jednostki (instytucje) wojskowe.
Koszty związane z funkcjonowaniem Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej pokrywa się z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, a w odniesieniu do jednostek organizacyjnych będących na własnym rozrachunku - z ich własnych środków finansowych.
