Tezy orzeczenia:
- Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 10 stycznia 2011 r. sygn. akt I OPS 4/10 stwierdził, że postępowanie wszczęte przed właściwą komisją dyscyplinarną na podstawie art. 118 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2009 r. Nr 12, poz. 68 ze zm.) jest postępowaniem dyscyplinarnym i na orzeczenie kończące to postępowanie w drugiej instancji stronie służy skarga do sądu administracyjnego zgodnie z art. 124j tej ustawy. W uzasadnieniu uchwały podał, że zakwalifikowanie przewinienia dyscyplinarnego do przypadku mniejszej wagi zagrożonego wyłącznie karą upomnienia na piśmie tj. najniższą karą dyscyplinarną oraz objętego zakazem "reformationis in peius", nie może być samo przez się usprawiedliwieniem dla wyłączenia drogi sądowej w przypadku ukarania strażaka taką karą przez przełożonego dyscyplinarnego, utrzymaną w mocy przez organ odwoławczy.
- Zasada równości wobec prawa wymaga, aby postępowanie dyscyplinarne przed organami Państwowej Straży Pożarnej, niezależnie od tego, czy zostało wszczęte na skutek odwołania obwinionego w postępowaniu uproszczonym, czy też w postępowaniu zwykłym na skutek wniosku rzecznika dyscyplinarnego, mogło toczyć się w dwóch właściwych instancjach bez względu na wagę przewinienia dyscyplinarnego i rodzaj nakładanej kary dyscyplinarnej. Zapewni to każdemu ukaranemu strażakowi skorzystanie z ustawowej możliwości rozpatrzenia sprawy przez komisje dyscyplinarne w dwóch instancjach, gwarantując prawo skargi do sądu administracyjnego,
- W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego biorąc pod uwagę treść ww. uchwały i przenosząc ją na grunt rozpoznawanej sprawy uznać należy, iż zarzuty zawarte w skardze kasacyjnej nie mogły odnieść zamierzonego skutku. Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznał, że Komisja Dyscyplinarna przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku działająca w pierwszej instancji nie posiadała uprawnienia do wydania orzeczenia kasacyjnego i powinna była rozpoznać sprawę merytorycznie. Orzeczenie "właściwej komisji dyscyplinarnej",o której mowa w art. 118 ust. 2 ustawy o PSP, wydane na skutek odwołania ukaranego od kary upomnienia na piśmie jest bowiem orzeczeniem wydanym przez komisję orzekającą w pierwszej instancji według rodzaju i miejsca pełnienia służby przez strażaka oraz zajmowanego stanowiska funkcyjnego. Z art. 124f omawianej ustawy wynika, że dopiero na takie orzeczenie przysługuje odwołanie do odwoławczej komisji dyscyplinarnej według kryteriów określonych w art. 121 ust. 1 tej ustawy. Ponadto wskazać należy, iż skoro stosownie do treści art.124n omawianej ustawy w sprawach nieuregulowanych w rozdziale 11, w zakresie postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego, to w świetle art. 437 §1 i § 2 K.p.k. uchylenie w całości, albo w części zaskarżonego orzeczenia, czy też przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania stanowi wyłącznie uprawnienie komisji dyscyplinarnej działającej jako organ drugiej instancji.
- Zakaz orzeczenia na niekorzyść ukaranego, o którym mowa w art. 118 ust. 2 ustawy o PSP in fine, dotyczy właściwej komisji dyscyplinarnej, którą w tej sprawie nie jest Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna przy Komendancie Głównym PSP, jest nią bowiem Komisja Dyscyplinarna przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku. Komisja ta działa jako organ pierwszej instancji i jej merytoryczne orzeczenie na niekorzyść ukaranego mogłoby mieć miejsce np.w sytuacji, gdyby orzekła w omawianym trybie o ukaraniu go inną karą dyscyplinarną określoną w art. 117 ustawy, aniżeli kara upomnienia, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna przy Komendancie Głównym PSP uchylając zaskarżone orzeczenie i przekazując sprawę Komisji Dyscyplinarnej przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku do ponownego rozpoznania, nie naruszyła zakazu "reformationis in peius".
Skrócony stan faktyczny sprawy:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 13 lutego 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 2228/11 oddalił skargę A.B. na orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej przy Komendancie Głównym Państwowej Straży Pożarnej z dnia 7 lipca 2011 r. nr OKD-0062/9/11 w przedmiocie nałożenia kary dyscyplinarnej upomnienia.
Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Wejherowie działając na podstawie art. 117 ust. 1 pkt 1, art. 118 ust. 1 i 2 oraz art. 120 w związku z art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t. j. Dz. U. z 2009 r. nr 12, poz. 68 ze zm.), decyzją z dnia 27 grudnia 2010 r. nr 722/2010, uznał .AB. winnym popełnienia przewinienia dyscyplinarnego tj. wykonywania napraw prywatnego pojazdu podczas pełnienia służby przy zaangażowaniu strażaków zmiany służbowej, brak nadzoru nad podległą zmianą służbową oraz postępowanie niezgodnie z pragmatyką służbową i za to wymierzył mu karę upomnienia na piśmie.
Na skutek złożonego przez A.B. odwołania, sprawę rozpoznawała Komisja Dyscyplinarna przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku, która orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2011 r. nr KD-0062/1/2011 uchyliła karę upomnienia na piśmie nałożoną przez Komendanta Powiatowego PSP w Wejherowie decyzją z dnia 27 grudnia 2010 r. nr 722/2010.
Od powyższego orzeczenia Rzecznik Dyscyplinarny przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku wniósł odwołanie do Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej przy Komendancie Głównym Państwowej Straży Pożarnej, która po jego rozpoznaniu orzeczeniem z dnia 7 lipca 2011 r. nr OKD-0062/9/11, działając na podstawie art. 117 ust. 1 pkt 1, art. 118 ust. 1 i 2 oraz art. 120 w związku z art. 115 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, uchyliła zaskarżone orzeczenie w całości i przekazała sprawę Komisji Dyscyplinarnej przy Pomorskim Komendancie Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku do ponownego rozpoznania.
Powyższe orzeczenie stało się przedmiotem skargi A.B. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna przy Komendancie Głównym Państwowej Straży Pożarnej w odpowiedzi na skargę wniosła o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2013 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 lutego 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 2228/11 w sprawie ze skargi A.B. na orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej przy Komendancie Głównym Państwowej Straży Pożarnej z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary dyscyplinarnej upomnienia oddala skargę kasacyjną
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych