Tezy orzeczenia:
- W niniejszej sprawie skarga zasługuje na uwzględnienie, lecz z innych względów niż w niej wskazane. Przede wszystkim należy podnieść, iż słuszne jest stanowisko organów, iż równoważnik za remont lokalu mieszkalnego nie przysługuje emerytowi, który wcześniej pełnił służbę w państwowej straży pożarnej. Z treści art. 77 ust. 1 ustawy z dnia o 24 sierpnia 1994r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2006r. Nr 96 poz. 667 ze zm.) wynika bowiem wyraźnie, iż równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkalnego lub domu, zajmowanego na podstawie przysługującego mu tytułu prawnego, przysługuje strażakowi mianowanemu na stałe oraz strażakowi w służbie przygotowawczej. Dokonując wykładni art. 77 ust. 1 ustawy należy więc ustalić, jaka osoba jest strażakiem mianowanym na stałe lub strażakiem w służbie przygotowawczej w rozumieniu powołanej ustawy. Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej nie zawiera legalnej definicji strażaka, niemniej jednak z treści jej przepisów ustawy można ustalić, kogo ustawodawca rozumie pod pojęciem strażaka. Art. 28 powołanej ustawy stanowi, iż służbę w Państwowej Straży Pożarnej może pełnić obywatel polski, niekarany za przestępstwo lub za przestępstwo skarbowe, korzystający z pełni praw publicznych, posiadający co najmniej średnie wykształcenie oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia tej służby. Strażak pełni służbę w jednostce organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej (art. 28a ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej). Zgodnie z art. 31 ustawy stosunek służbowy strażaka powstaje z dniem mianowania na stanowisko służbowe, a w przypadku stanowisk, dla których przepisy ustawy przewidują powołanie - z dniem powołania na stanowisko. Strażak może pełnić służbę przygotowawczą lub być mianowany na stałe (art. 34 ustawy). Stosunek służbowy strażaka zostaje rozwiązany z dniem jego zwolnienia ze służby (art. 43 ust. 1 ustawy). Z przytoczonych przepisów wynika więc, iż strażakiem jest osoba pełniąca służbę w Państwowej Straży Pożarnej, przydzielona do określonej jednostki organizacyjnej, mianowana na stanowisko służbowe, pozostająca w służbie przygotowawczej lub będąca strażakiem mianowanym na stałe. Przepisy ustawy o Państwowej Straży Pożarnej regulują prawa i obowiązki strażaków, które związane są z nawiązaniem, istnieniem lub rozwiązaniem stosunku służbowego strażaka. Ustawodawca w stosunku do strażaków z którymi został rozwiązany stosunek służbowy posługuje się określeniem -strażak zwolniony ze służby-, w każdym przypadku wskazując jakie uprawnienia lub obowiązki posiada strażak, z którym został rozwiązany stosunek służbowy
- Co do zasady – ustawa o Państwowej Straży Pożarnej reguluje sytuację prawną strażaków pozostających w służbie, którzy są odpowiednio strażakami mianowanymi na stałe lub strażakami w służbie przygotowawczej, natomiast w odniesieniu do strażaków zwolnionych ze służby ustawa ma zastosowanie jedynie w konkretnych przypadkach, wynikających wprost z jej przepisów. Oznacza to, iż strażakowi zwolnionemu ze służby nie przysługuje równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkalnego na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym, gdyż art. 29 ust. 1 nie nakazuje odpowiedniego stosowania art. 77 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Także dotychczasowe orzecznictwo potwierdza stanowisko, iż równoważnik pieniężny za remont lokalu przysługuje jedynie strażakowi pozostającemu w służbie. Wbrew wywodom skargi Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 maja 2003r. sygn. akt III RN 69/02 (OSNP 2004/9/147)
- Reasumując Sąd podzielił pogląd organu, iż równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkalnego przysługuje jedynie strażakom mianowanym na stałe oraz strażakom w służbie przygotowawczej, a nie osobom które przeszły już na emeryturę.
- Działaniem niezgodnym z prawem było zatem stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu decyzji organu pierwszej instancji, że traci moc decyzja z dnia [...] traci moc. W tej sytuacji pozbawienie skarżącego prawa do przedmiotowego równoważnika może więc nastąpić jedynie poprzez wyeliminowanie wyżej wskazanej decyzji przyznającej prawo do równoważnika na zasadach przewidzianych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Do czasu wyeliminowania tej decyzji z obrotu prawnego organ nie może także podjąć kolejnej decyzji na podstawie art. 83 ust. 5 ustawy orzekając np. o odmowie przyznania przedmiotowego równoważnika, wskutek rozpoznania złożonego oświadczenia mieszkaniowego. Skoro bowiem decyzja z [...] przyznaje skarżącemu równoważnik od dnia 1 stycznia 2005r. na czas nieokreślony, wskazując iż jego wypłata będzie następować corocznie w terminie do 30 czerwca za cały rok z góry, chyba że nastąpią zmiany w sytuacji skarżącego mające wpływ na uprawnienie do otrzymywanego równoważnika albo na jego wysokość, to wydanie kolejnej decyzji na podstawie art. 83 ust. 5 ustawy (bez ww. zmiany sytuacji po stronie skarżącego) przyznającej lub odmawiającej przyznania równoważnika w wyniku rozpoznania złożonego oświadczenia mieszkaniowego oznaczałoby, że w obrocie prawnym będą obowiązywały dwie decyzje w przedmiocie równoważnika pieniężnego za remont lokalu za ten sam rok, co byłoby sprzeczne z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego.
- Ponadto wskazać należy, iż organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji, w której podano że decyzja ta wchodzi w życie z dniem podpisania. Kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje takiego sposobu wejścia w życie decyzji.
Skrócony stan faktyczny sprawy:
Decyzją z dnia [...] Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej przyznał S. S. od dnia 1 stycznia 2005r. równoważnik pieniężny za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego w kwocie 199,02 zł. W decyzji podano, iż wypłata równoważnika następować będzie corocznie w terminie do 30 czerwca za cały rok kalendarzowy.
W dniu 1 stycznia 2006r. S. S. złożył Komendantowi Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej oświadczenie mieszkaniowe do ustalenia uprawnień do równoważnika za remont mieszkania. W oświadczeniu podał, iż jest emerytem Państwowej Straży Pożarnej.
Decyzją z dnia [...] Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej wstrzymał od dnia wejścia w życie decyzji równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkalnego dla S. S. W uzasadnieniu podniesiono, iż w świetle art. 77-78 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej oraz przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 listopada 2005r. w sprawie trybu przyznawania strażakowi Państwowej Straży Pożarnej równoważników pieniężnych za remont albo za brak lokalu mieszkalnego, żądane świadczenie przysługuje wyłącznie strażakom pozostającym w służbie. Wskazano, iż przepisy ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin nie przewidują odesłania wprost do stosowania przepisów o równoważnikach pieniężnych przewidzianych w ustawie o Państwowej Straży Pożarnej w odniesieniu do emerytowanych strażaków. Na potwierdzenie tego stanowiska przywołano na wyjaśnienia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Od tej decyzji odwołał się S. S., wnosząc o stwierdzenie jej nieważności.
Decyzją z dnia Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji
Na powyższą decyzję skargę wniósł S. S., domagając się stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji.
W odpowiedzi na skargę Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.
Dnia 5 lipca 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2007 roku sprawy ze skargi S. S. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie równoważnika pieniężnego za remont mieszkania 1/ uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2/ orzeka, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych