Zgodnie z art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej(tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1380 z późn. zm. – dalej jako u.ppoż.) ochotnicza straż pożarna i związek ochotniczych straży pożarnych funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy Prawo o stowarzyszeniach. Szczegółowe zadania i organizację ochotniczej straży pożarnej i ich związku określa statut.
OSP jako stowarzyszenie może posiadać własne logo z elementami charakterystycznymi dla danej miejscowości. Nie ma prawnego obowiązku umieszczania w statucie danej OSP regulacji, która określałaby, że dane logo jest znakiem identyfikującym daną OSP. Minimalne wymogi co do statutu OSP określone w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach(tekst jednolity – Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855 z późn. zm. – dalej u. pr. stow.) to w szczególności:
1) nazwa stowarzyszenia, odróżniająca je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji,
2) teren działania i siedziba stowarzyszenia,
3) cele i sposoby ich realizacji,
4) sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,
5) władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,
6) sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,
7) sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,
8) zasady dokonywania zmian statutu,
9) sposób rozwiązania się stowarzyszenia. W związku z tym wystarczy gdy zarząd danej OSP podejmie uchwałę określającą wzór logo danej OSP. Oczywiście gdyby dana OSP chciała w statucie wprowadzić przepis regulujący sprawy logo, to jest to prawnie dopuszczalne. Wymaga jednak przeprowadzenia procedury zmiany statutu oraz zgodnie z art. 21 u. pr. stow. zgłoszenia tej zmiany do sądu rejestrowego, co wiąże się z dodatkowymi formalnościami i kosztami. Taka zmiana statutu nie wymaga natomiast uzgodnienia z komendantem powiatowym(miejskim Państwowej Straży Pożarnej), gdyż nie jest to sprawa dotycząca ochrony przeciwpożarowej, określona w statucie OSP.
Uchwała zarządu danej OSP w sprawie logo nie wymaga zatwierdzenia przez władze oddziału gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP.
Jeżeli dana OSP chciałaby w swoim logo wykorzystać herb gminy na terenie której funkcjonuje, należałoby zwrócić się do wójta(burmistrza, prezydenta miasta) z wnioskiem o informację o zasady wykorzystania herbu gminy w logotypie danej OSP i uzyskać ewentualnie zgodę na jego wykorzystanie, jeśli taka zgoda jest wymagana.
Logo stworzone dla danej OSP należy uznać za utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych(tekst jednolity – Dz. U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631z późn. zm.). W związku z tym podlega on jak wszystkie utwory ochronie prawno-autorskiej. OSP jako właścicielowi autorskich praw majątkowych do logo jako utworu, przysługuje wyłączne prawo do korzystania z logo i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z logo. OSP, której autorskie prawa majątkowe do logo zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa m.in.:
1) zaniechania naruszania,
2) usunięcia skutków naruszenia,
3) naprawienia wyrządzonej szkody:
a) na zasadach ogólnych albo
b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu,
4) wydania uzyskanych korzyści.
Wykorzystanie natomiast logo ZOSP RP zostało określone przez uchwałę Zarządu Głównego 2/II/2002. „Logo to może być umieszczane na dokumentach i przedmiotach związanych z działalnością Związku OSP RP i zrzeszonych w nim członków. Dotyczy to głównie: 1. Przedmiotów użytkowych: koszulki, dresy, ręczniki, plecaki, torby, 2. Przedmiotów reklamowych: foldery, kalendarze, plakietki np. z obozów, przeglądów, imprez, koperty ( do użytku wewnętrznego), puchary, karty pocztowe, długopisy, notatniki, na papierze korespondencyjnym, na zaproszeniach, 3. W innych przypadkach: na samochodach, na remizach, na stronie internetowej, w innych przypadkach nie wskazanych powyżej”(Por. H. Polak, http://www.zosprp.pl/?q=node/369).
