Uzasadnienie zmian
Potrzeba wydania nowego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (zwanego dalej „ksrg”) podyktowana była koniecznością dostosowania obecnie obowiązującej treści rozporządzenia do zapisów wynikających z:
1) ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, która została zmieniona ustawą z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 904 i 1948).
Wyżej wymieniona ustawa wprowadziła zmiany w art. 14 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej w zakresie współpracy ksrg z właściwymi organami i podmiotami podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych zagrożeniem biologicznym, w tym podczas zdarzeń o charakterze terrorystycznym,
2) ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.
Artykuł 22 ww. ustawy dopuszcza możliwość kierowania działaniem ratowniczym na poziomie taktycznym przez strażaków PSP posiadających kwalifikacje do zajmowania stanowisk aspiranckich oraz strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej posiadających kwalifikacje zawodowe co najmniej technik pożarnictwa,
3) ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1868, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego (Dz. U. z 2016 r. poz. 587).
Artykuł 11 ust. 3 pkt 7 ww. ustawy dopuszcza możliwość wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, włączonych do ksrg. Natomiast ww. rozporządzenie określa katalog możliwych do wykonania świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe przez ratownika medycznego samodzielnie lub na zlecenie.
Jednocześnie zachodziła potrzeba doprecyzowania treści rozporządzenia w celu zapewnienia zgodności z aktami prawnymi wyższego rzędu, które zostały zmienione po wejściu w życie aktualnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.
Ponadto dookreślenia wymagała sfera związana z zapewnieniem skuteczniejszego funkcjonowania ksrg w ramach poszczególnych dziedzin ratownictwa, zarówno w fazie planistycznej, jak również na etapie prowadzonych działań ratowniczych i ćwiczeń.
Najważniejsze wybrane zmiany
Zgodnie z nowym § 25 kierowanie taktyczne będzie mógł przejąć aspirant wyznaczony przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie. Dotychczas mógł to być tylko oficer. Po zmianie komendant będzie mógł wyznaczyć zarówno oficera jak i aspiranta.
W rozporządzeniu dodano całkowicie nowy rozdział (obecnie 6) dotyczący współpracy w ramach posiadanych sił i środków z właściwymi organami i podmiotami podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych zagrożeniem czynnikiem biologicznym, w tym podczas zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Zgodnie z nowymi regulacjami współpraca ksrg z właściwymi organami i podmiotami podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych zagrożeniem czynnikiem biologicznym, w tym podczas zdarzeń o charakterze terrorystycznym, polega na:
1) udzieleniu pomocy przez podmioty ksrg w zakresie prowadzonych działań w celu zachowania ich ciągłości i skuteczności,
2) wymianie informacji z właściwymi organami i podmiotami o występujących zagrożeniach, wymaganych środkach ochrony osobistej oraz o sposobie zabezpieczeniu terenu działań.
Współpraca z właściwymi organami i podmiotami jest realizowana z zachowaniem priorytetu prowadzenia działań ratowniczych, oraz przy udziale przedstawiciela właściwego organu lub podmiotu na miejscu prowadzenia działań.
Czynności realizowane przez ksrg w czasie zdarzeń, podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych zagrożeniem czynnikiem biologicznym, w tym podczas zdarzeń o charakterze terrorystycznym obejmują:
1) pomoc w zabezpieczaniu terenu działań we wstępnym wyznaczaniu i oznakowywaniu strefy zagrożenia,
2) pomoc w przygotowywaniu mat dezynfekcyjnych przy prowadzeniu działań mających na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się czynnika biologicznego;
3) prowadzenie dekontaminacji wstępnej pod nadzorem przedstawiciela właściwego organu lub podmiotu na miejscu prowadzenia działań.
Czynności powyższe prowadzą podmioty ksrg z uwzględnieniem ich wyszkolenia oraz wyposażenia w sprzęt specjalistyczny i środki ochrony indywidualnej.
W § 4 ust. 3 dodano zapisy w świetle których organizacja funkcjonowania ksrg przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, na obszarze kraju, obejmuje dodatkowo w szczególności:
1) opracowanie zasad organizacji działań specjalistycznych grup ratownictwa wodno -nurkowego w ksrg,
2) opracowanie zasad organizacji działań poszukiwawczo -ratowniczych w ksrg,
3) opracowanie zasad organizacji ratownictwa chemicznego i ekologicznego w ksrg,
4) opracowanie zasad organizacji ratownictwa medycznego w ksrg,
5) opracowanie zasad organizacji ratownictwa technicznego w ksrg,
6) opracowanie zasad organizacji działań specjalistycznych grup ratownictwa wysokościowego w ksrg,
7) opracowanie zasad organizacji centralnego odwodu operacyjnego ksrg,
8) opracowanie zasad postępowania podczas wystąpienia zagrożenia z niezidentyfikowaną przesyłką oraz organizacji transportu materiałów biologicznych,
9) opracowanie zasad postępowania w przypadku wystąpienia podejrzenia zagrożenia chorobami szczególnie niebezpiecznymi i wysoce zakaźnymi.
Poprzednie rozporządzenie nie przewidywało opracowywania tych zasad.
W § 16 dodano nowe zapisy w świetle których w sytuacji wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym z użyciem czynnika biologicznego działania ratownicze obejmują:
1) wstępne sprawdzenie niezidentyfikowanych przesyłek pod kątem możliwości wystąpienia zagrożenia biologicznego oraz ich zabezpieczenie, z wyłączeniem przesyłek o zagrożeniu wybuchowym,
2) transport niezidentyfikowanych przesyłek potencjalnie stwarzających zagrożenie biologiczne w celu przeprowadzenia ich ostatecznej weryfikacji.
W celu dokonania ostatecznej weryfikacji niezidentyfikowanych przesyłek pod kątem możliwości wystąpienia zagrożenia biologicznego Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej zawiera stosowną umowę z laboratorium posiadającym możliwości badawcze w zakresie prowadzenia analiz laboratoryjnych podejrzanych przesyłek zawierających materiał charakteryzujący się szczególnie wysokim ryzykiem zagrożenia biologicznego.
Czynności, transportu niezidentyfikowanych przesyłek są realizowane na wniosek Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z kierującym działaniem ratowniczym.
W nowym rozporządzeniu zmieniono niektóre definicje takie jak np. medycznych działań ratowniczych, zdarzenia mnogiego, zdarzenia masowego, zdarzenia nadzwyczajnego, lub dodano nowe tj. obszar chroniony.
Co istotne w nowym rozporządzeniu zamieszczono przepisy przejściowe zgodnie z którymi plany ratownicze sporządzone na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo -gaśniczego (Dz.U. poz. 239) zachowują ważność do dnia 30 czerwca 2018 r. Zasady postępowania opracowane na podstawie art. 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo -gaśniczego zachowują ważność.