Do obowiązków komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej należy sumienne i staranne wykonywanie poleceń przełożonego. Jeżeli komendant jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany poinformować o tym na piśmie swojego bezpośredniego przełożonego. W przypadku pisemnego potwierdzenia polecenia pracownik jest obowiązany je wykonać, zawiadamiając jednocześnie kierownika jednostki, w której jest zatrudniony. Komendant nie wykonuje polecenia, jeżeli jest przekonany, że prowadziłoby to do popełnienia przestępstwa, wykroczenia lub groziłoby niepowetowanymi stratami, o czym niezwłocznie informuje kierownika jednostki, w której jest zatrudniony (art. 25 u.pr.sam.).
Komendant zatrudniony na kierowniczym stanowisku urzędniczym, podlega okresowej ocenie, zwanej dalej „oceną”. Oceny na piśmie dokonuje bezpośredni przełożony komendanta nie rzadziej niż raz na 2 lata i nie częściej niż raz na 6 miesięcy. Ocena dotyczy wywiązywania się z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku oraz wyżej wymienionych obowiązków. Bezpośredni przełożony niezwłocznie doręcza ocenę komendantowi oraz kierownikowi jednostki, w której komendant jest zatrudniony. Komendantowi od dokonanej oceny przysługuje odwołanie do kierownika jednostki, w której jest zatrudniony, w terminie 7 dni od dnia doręczenia oceny. Odwołanie rozpatruje się w terminie 14 dni od dnia wniesienia. W przypadku uwzględnienia odwołania ocenę zmienia się albo dokonuje się oceny po raz drugi. W przypadku uzyskania przez komendanta negatywnej oceny, ponownej jego oceny dokonuje się nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od dnia zakończenia poprzedniej oceny. Uzyskanie ponownej negatywnej oceny skutkuje rozwiązaniem umowy o pracę, z zachowaniem okresów wypowiedzenia (art. 27 u.pr.sam.).
Komendanci uczestniczą w różnych formach podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych (art. 29 u.pr.sam.).
Komendant zatrudniony na kierowniczym stanowisku urzędniczym, nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy (art. 30 u.pr.sam.).
Komendant jest obowiązany złożyć oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej (art. 31 u.pr.sam.). Na żądanie osoby upoważnionej do dokonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy komendant jest obowiązany złożyć oświadczenie o stanie majątkowym. Analizy danych zawartych w oświadczeniu dokonuje kierownik jednostki, w której komendant jest zatrudniony (art. 32 ).
Stosunek pracy komendanta tymczasowo aresztowanego ulega zawieszeniu z mocy prawa. W okresie zawieszenia otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości połowy wynagrodzenia przysługującego mu do dnia tymczasowego aresztowania (art. 35 u.pr.sam.).