Odpowiedzialność odszkodowawcza za błędy w wykonywaniu swoich czynności zawodowych dotyczy różnych grup zawodowych. I tak na przykład ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta(tekst jednolity – Dz. U. z 2012 r., poz. 159 z późn. zm.) reguluje zasady i tryb ustalania odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku zdarzeń medycznych. Przepisy te stosuje się do zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej. Chodzi o  zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta albo śmierci pacjenta będącego następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

1) diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby,

2) leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego,

3) zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. W przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wystąpić z wnioskiem o ustalenie zdarzenia medycznego. Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego wnosi się do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych właściwej ze względu na siedzibę szpitala. Celem postępowania przed wojewódzką komisją jest ustalenie, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa, stanowiło zdarzenie medyczne. Wojewódzka komisja po naradzie wydaje, w formie pisemnej, orzeczenie o zdarzeniu medycznym albo jego braku, wraz z uzasadnieniem. Ubezpieczyciel, za pośrednictwem wojewódzkiej komisji przedstawia podmiotowi składającemu wniosek propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia.

Odpowiedzialność innych podmiotów określa ustawa z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa(Dz. U. z 2011 r., Nr 34, poz. 173). Ustawa określa zasady odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych wobec Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów ponoszących odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej, za działania lub zaniechania prowadzące do rażącego naruszenia prawa oraz zasady postępowania w przedmiocie takiej odpowiedzialności. Funkcjonariusz publiczny ponosi odpowiedzialność majątkową w razie łącznego zaistnienia następujących przesłanek:

1) na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub na mocy ugody zostało wypłacone przez podmiot odpowiedzialny odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa,

2)  rażące naruszenie prawa, zostało spowodowane zawinionym działaniem lub zaniechaniem funkcjonariusza publicznego,

3) rażące naruszenie prawa zostało stwierdzone w odpowiednim postępowaniu.

Podstawowy akt prawny dla funkcjonowania Ochotniczych Straży Pożarnych jakim jest ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej(tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1380 z późn. zm. – dalej u.ppoż.) oraz rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy nie zawierają regulacji prawnych określających odpowiedzialność odszkodowawczą Ochotniczych Straży Pożarnych za szkody powstałe na skutek prowadzenia przez nie działań ratowniczych. Brak jest w nich przepisów, które określałby funkcjonowanie specjalnych komisji, które stwierdzałby powstanie szkód na skutek działań ratowniczych prowadzonych przez OSP. Odmiennie niż w przypadku szkód ponoszonych przez członków OSP. Bowiem art. 26 ust. 1 uppoż. strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej, a także członkowi ochotniczej straży pożarnej, który w związku z udziałem w działaniach ratowniczych lub ćwiczeniach doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, przysługuje:

1) jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

2) renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy,

3)  odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu. Przepis ten odsyła także do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia 2003 r. w sprawie przyznawania świadczeń odszkodowawczych strażakom jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkom ochotniczej straży pożarnej z tytułu uszczerbku na zdrowiu albo szkody w mieniu, a w przypadku ich śmierci przyznawania odszkodowań członkom ich rodzin(Dz. U. z 2004 r., Nr 1, poz. 6). Na podstawie tego rozporządzenia przyznaje się świadczenia odszkodowawcze członkom OSP.

Podstawą prawną roszczeń wobec Ochotniczych Straży Pożarnych za szkody związane z prowadzeniem działań ratowniczych mogą być natomiast przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny(Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 – dalej jako k.c.) o czynach niedozwolonych. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Z art. 415 k.c. i n. wynika reżim odpowiedzialności ex delicto. Wyrządzenie szkody jakiemuś podmiotowi powoduje, że osoba powodująca tą szkodę staje się zobowiązana wobec podmiotu poszkodowanego. Przy czym aby można było uznać, że dany podmiot(w tym wypadku OSP) jest odpowiedzialna z tytułu szkody muszą zaistnieć łącznie trzy przesłanki:

1) szkoda,

2) szkoda musi być spowodowana przez jakiś fakt(działanie ludzkie lub inne zdarzenie),

3) związek przyczynowy pomiędzy szkodą a faktem powodującym tą szkodę(W. Czachórski(red.), Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 2007, s. 231). Ciężar udowodnienia zachodzenia wyżej wymienionych przesłanek spoczywa na osobie poszkodowanego. To on musi dowieść, że: doznał szkody(majątkowej lub niemajątkowej), sprawca(w tym wypadku OSP) dopuścił się czynów noszących znamiona winy oraz, że pomiędzy szkodą a działaniem sprawcy istnieje związek przyczynowy(W. Czachórski(red.), Zobowiązania, s. 233-234).

Zabezpieczeniem przed koniecznością wypłaty odszkodowania na rzecz podmiotu poszkodowanego jest możliwość podpisania umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej(OC). Ubezpieczyciele przygotowują specjalne oferty ubezpieczeń dla różnych grup zawodowych, na wypadek popełnienia zawinionych błędów w wykonywaniu czynności zawodowych. Na rynku istnieją ubezpieczenia np. dla lekarzy, adwokatów, strażaków itd.