5 lipca 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 1169). Ustawa ta zmieniła art. 38 i 39 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity - Dz.U. z 2017 r. poz. 736 z późn. zm.). Zostało także wydane nowe Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i administracji z dnia 30 czerwca 2017 r. w sprawie rozdziału środków finansowych przeznaczonych wyłącznie na cele ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1317).

Tekst ustawy nowelizującej

Tekst nowego rozporządzenia

Zmiana finansowania jednostek ochrony przeciwpożarowej z puli ubezpieczeniowej

          Zgodnie z nowym art. 38 ust. 1 i 2 zakłady ubezpieczeń są obowiązane przekazywać Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej 10% sumy wpływów uzyskanych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia na uzasadnione potrzeby jednostek ochrony przeciwpożarowej, w szczególności na zapewnienie gotowości bojowej tych jednostek, budowę i modernizację obiektów strażnic, badania naukowe i działalność racjonalizatorską w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom, a także propagowanie bezpieczeństwa pożarowego.  Środki te Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej przekazuje w wysokości: 1)  50% - ochotniczym strażom pożarnym; 2)  50% - jednostkom ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1-5 i 8.

       W tym celu wykonania ustawy i rozporządzenia został przygotowany dokument programowy z dnia 5 lipca 2017 r. pod tytułem "Zasady podziału środków finansowych przeznaczonych wyłącznie na cele ochrony przeciwpożarowej przekazywanych przez zakłady ubezpieczeniowe z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia dla jednostek ochrony przeciwpożarowej określonych w art. 15 pkt 1-6 i 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej"

Zasady podziału

         W dokumencie tym wskazano podstawy prawne oraz wprowadzenie do zasad aplikowania o środki. W „Postanowieniach ogólnych” omówiono procedury rozdziału środków na podstawie przygotowywanych i aktualizowanych planów wydatków.

        Plany rozdziału środków na drugą połowę 2017 r. miały być przygotowana do 15 lipca 2017 r. Do 15 października 2017 r. plany te zostaną zaktualizowane. Plany na 2018 r. mają zostać stworzone do 15 stycznia 2018 r. i będą aktualizowane do 15 kwietnia, do 15 lipca i do 15 października 2018 r. Aktualizacja planów wynika z faktu, że trudno przewidzieć w chwili tworzenia planów rzeczywistą ilość środków finansowych wpływających od firm ubezpieczeniowych. W „Zasadach podziału” przedstawiono wzory planów rozdziałów środków finansowych (Załącznik nr 1,2,3).

        W pierwszej kolejności zostanie dokonany podział na: 1. Zapewnienie gotowości bojowej jednostek, 2. Budowę i modernizację strażnic, 3. Badania naukowe i działalność racjonalizatorską w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom, 4. Propagowanie bezpieczeństwa pożarowego. Środki w tych kategoriach zostaną podzielone równo po 50 % na Ochotnicze Straże Pożarne oraz 50 % na inne jednostki ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1-5 i 8 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Podział tych środków zostanie zatwierdzony przez Komendanta Głównego PSP.

       W tym miejscu należy wskazać na pewną niekonsekwencję we wzorze stanowiącym Załącznik nr 1. Znowelizowany art. 38 ust. 1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej mówi wyraźnie, że wpływy uzyskane z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia mogą być przeznaczane „w szczególności na zapewnienie gotowości bojowej tych jednostek, budowę i modernizację obiektów strażnic, badania naukowe i działalność racjonalizatorską w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom, a także propagowanie bezpieczeństwa pożarowego”. Słówko „w szczególności” zgodnie z zasadami językowej wykładni prawa oznacza, że katalog celów na które mogą być przeznaczane w/w środki ma charakter katalogu otwartego. Oznacza to, że środki od firm ubezpieczeniowych mogą być przeznaczane także na inne „uzasadnione potrzeby jednostek ochrony przeciwpożarowej” wykraczające poza zapewnienie gotowości bojowej tych jednostek, budowę i modernizację obiektów strażnic, badania naukowe i działalność racjonalizatorską w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom, a także propagowanie bezpieczeństwa pożarowego. W związku z powyższym w tabelce stanowiącej Załącznik nr 1 powinny się znaleźć pozycja nr 5: „inne uzasadnione potrzeby jednostek ochrony przeciwpożarowej”.

         Następnie zostanie dokonany podział środków przeznaczonych na Ochotnicze Straże Pożarne z podziałem na wszystkie województwa z uwzględnieniem ilości jednostek OSP w danym województwie. Z puli na OSP zostanie zgromadzona rezerwa w wysokości 25 % na nieprzewidziane długotrwałe działania ratownicze, pokrywanie należności związanych z tymi działaniami, zakup paliwa, środków transportu, wyżywienia, bazy noclegowej, środki gaśnicze, sorbenty, neutralizatory, naprawy sprzętu i wyposażenia.

          Analogiczny podział zostanie dokonany na JRG PSP. Zostanie wydzielona odrębna pula na  jednostki organizacyjne: 1) Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej, 2) zakładowe straże pożarne, 3) zakładowe służby ratownicze, 4) gminne zawodowe straże pożarne, 5) powiatowe (miejskie) zawodowe straże pożarne, 6) terenowe służby ratownicze, na szkoły PSP i ośrodki badawcze, komendy wojewódzkie PSP, Centralne Muzeum Pożarnictwa.

Do zasad podziału środków zostały także przygotowane wzory tj.

1. Wzór formularza wniosku pozostałych jednostek PSP o dofinansowanie środkami z zakładów ubezpieczeniowych KW szkoły CNBOP-PIB i CMP,
2. Wzór formularza wniosku o dofinansowanie środkami z zakładów ubezpieczeniowych OSP i pozostałe,
3. Wniosek Komendanta Powiatowego (Miejskiego) PSP o dofinansowanie środkami z zakładów ubezpieczeniowych

Wypełniony wzór wniosku o dofinansowanie OSP i innych podmiotów

               Ani ustawa, ani rozporządzenia, a nie „Zasady podziału” nie określają do jakiej daty mają być złożone wnioski przez OSP lub inne jednostki. Należy się spodziewać, że komendanci powiatowi i wojewódzcy będą przekazywać wnioski pakietami według kolejności napływania. Trudno przewidzieć dla ilu podmiotów wystarczy pieniędzy. Prawdopodobnie większe szanse na otrzymanie pieniędzy będą mieli wnioskodawcy, którzy pierwsi wyślą swoje wnioski.

            Ochotnicza Straż Pożarna składa wniosek do miejscowego Komendanta Powiatowego PSP. Wniosek powinien być podpisany czytelnym imieniem i nazwiskiem co do zasady Prezesa i Skarbnika OSP i opatrzony pieczęcią imienną. W przypadku niewłaściwych podpisów, pieczęci komendant powiatowy będzie wzywał do uzupełnienia braków w tym zakresie. Komendant powiatowy PSP każdy wniosek zaopiniuje.

            Komendanci powiatowi przekazują zaopiniowane wnioski do Komendantów wojewódzkich PSP, którzy naniosą na nie swoje adnotacje. Komendanci wojewódzcy przekażą wnioski do Komendanta Głównego PSP. Komendant Główny PSP dokona ostatecznego rozstrzygnięcia złożonych wniosków. Wnioskodawca otrzyma informację o rozstrzygnięciu (promesę – dop. DK). W promesie będzie wskazana: kwota dofinansowania, cel dofinansowania, warunki uruchomienia środków, termin obowiązywania zabezpieczenia udzielonego dofinansowania, podstawa uruchomienia środków, sposób rozliczenia środków.

            W „Zasadach podziału” ustalono maksymalne kwoty dofinansowań dla OSP:

1) zakup samochodów ratowniczo-gaśniczych:

1. lekkich – nie więcej niż 50 tysięcy,
2. średnich – nie więcej niż 100 tysięcy,
3. ciężkich – nie więcej niż 150 tysięcy

2) zakup środków ochrony indywidualnej (ubrań specjalnych, butów strażackich, hełmów, rękawic strażackich, kominiarek), sprzętu i wyposażenia techniki specjalnej – nie więcej niż 25 % wartości planowanego zakupu,

3) kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy – 50 % ceny kursu,

4) budowa i modernizacja strażnic – nie więcej niż 30 tysięcy przy warunku że kwota dofinansowania nie przekroczy 25 % kosztorysowej wartości przedsięwzięcia,

5) propagowanie bezpieczeństwa pożarowego – nie więcej niż 10 tysięcy przy warunku że kwota dofinansowania nie przekroczy 25 %  wartości przedsięwzięcia.

            W uzasadnionych przypadkach powyższe kwoty mogą ulec zwiększeniu. Podwyższenie kwoty dofinansowania będzie więc decyzją uznaniową.

 Zobacz także: Najnowsze zmiany rozporządzenia w sprawie Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego