Tezy orzeczenia:

1. W związku z uchyleniem art. 157 § 3 K.p.a., w doktrynie oraz orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że do postępowania nieważnościowego w kwestii odmowy wszczęcia tego postępowania mają zastosowanie przepisy o postępowaniu przed organem pierwszej instancji, w tym art. 61a K.p.a. Należy tym samym podzielić stanowisko organu, że odmowa wszczęcia postępowania nieważnościowego następuje obecnie na podstawie art. 61a K.p.a. w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania jest wydawane, z przyczyn o charakterze formalnym (procesowym), które czynią stosowny wniosek niedopuszczalnym z przyczyn podmiotowych lub przedmiotowych. Z niedopuszczalnością z przyczyn przedmiotowych mamy do czynienia wówczas, gdy np. przepisy szczególne wyłączają ten tryb postępowania, decyzja której dotyczy wniosek nie obowiązuje już w obrocie prawnym lub gdy żądanie dotyczy innego aktu niż decyzja lub postanowienie. Natomiast niedopuszczalność z przyczyn podmiotowych występuje w sytuacji, gdy wniesienie żądania przez dany podmiot nie może wywołać skutku w postaci wszczęcia postępowania, gdy np. z żądaniem stwierdzenia nieważności decyzji wystąpiła osoba, która nie jest stroną lub nie ma zdolności do czynności prawnych.

2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest bowiem postępowaniem administracyjnym o charakterze nadzwyczajnym, które ogranicza się do ustalenia, czy decyzja administracyjna dotknięta jest jedną z wad wymienionych w art. 156 § 1 pkt 1-7 K.p.a. Organ przed wszczęciem takiego postępowania zobowiązany jest zatem ustalić, czy żądanie stwierdzenia nieważności dotyczy decyzji administracyjnej w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż decyzja ta stanowi element przedmiotowy postępowania o stwierdzenie nieważności.

3. Żaden z przepisów ustawy o PSP nie daje natomiast uprawnienia do uznania, że sprawa wymierzenia kary dyscyplinarnej jest sprawą administracyjną załatwianą w formie decyzji administracyjnej. Wręcz przeciwnie, należy stwierdzić, iż wymierzanie kar dyscyplinarnych należy zaliczyć do prerogatyw pragmatyki służbowej, a nie spraw z zakresu postępowania administracyjnego. Samo przywołanie w nagłówku terminu "decyzja" nie tworzy natomiast stanu istnienia sprawy administracyjnej i nie przesądza o tym, czy dany dokument jest decyzją administracyjną. W ocenie Sądu, powyższe stanowisko organu należy uznać za prawidłowe.

4. Sprawy dyscyplinarne funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej nie należą zatem do spraw z zakresu administracji publicznych, w których wydawane są decyzje administracyjne.

5. Kara dyscyplinarna upomnienia wymierzana przez przełożonego dyscyplinarnego na podstawie art. 118 ust. 1 ustawy o PSP jest nakładana w tzw. trybie uproszczonym, bez konieczności wszczynania zwykłego postępowania dyscyplinarnego. W razie popełnienia przewinienia mniejszej wagi przełożony może zatem wymierzyć karę upomnienia z pominięciem pełnej procedury dyscyplinarnej. Jedynym wymogiem, jaki nakłada na niego art. 118 ust. 1, jest zachowanie formy pisemnej przy wymierzeniu kary upomnienia. W ocenie Sądu, w świetle powyższych uregulowań, pisma Komendanta Powiatowego PSP w W. z dnia [...] grudnia 2010 r., dotyczącego wymierzenia A. B. kary upomnienia, nie można w żadnym razie uznać za decyzję administracyjną, mimo iż w nagłówku tego pisma użyto nazwy "decyzja", a w pouczeniu o środkach zaskarżenia odwołano się do przepisów K.p.a. Postępowanie, dotyczące wymierzenia skarżącemu kary upomnienia, nie zostało zatem w żadnym zakresie poddane przepisom Kodeksu postępowania administracyjnego i brak podstaw do stwierdzenia, że doszło w tym postępowaniu do wydania decyzji administracyjnej.

6. Reasumując stwierdzić należy, iż organ orzekający słusznie przyjął, że decyzja nr [...] Komendanta Powiatowego PSP w W. z dnia [...] grudnia 2010 r. nie stanowi decyzji administracyjnej w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a w konsekwencji zasadnie odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia jej nieważności.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

        Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej utrzymał w mocy postanowienie [...] Komendanta Wojewódzkiego PSP w G. o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenie nieważności decyzji nr [...] Komendanta Powiatowego PSP w W. z dnia [...] grudnia 2010 r., dotyczącej wymierzenia kary upomnienia na piśmie [...] A. B.

        Decyzją nr [...] z dnia [...] grudnia 2010 r. Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w W. wymierzył [...] A. B. karę upomnienia na piśmie. Jako podstawę prawną wydania decyzji wskazano art. 117 ust. 1 pkt 1, art. 118 ust. 1 i 2 oraz art. 120 w związku z art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2009 r. nr 12, poz. 68 ze zm.).

        Odwołanie od powyższego orzeczenia do Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej przy Komendancie Głównym PSP wniósł Rzecznik Dyscyplinarny przy [...] Komendancie Wojewódzkim PSP w G.

         Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna przy Komendancie Głównym PSP na skutek rozpoznania powyższego odwołania orzeczeniem z dnia [...] lipca 2011 r. sygn. akt [...], uchyliła w całości zaskarżone orzeczenie i przekazała sprawę Komisji Dyscyplinarnej przy [...] Komendancie Wojewódzkim PSP w G. do ponownego rozpoznania.

         Powyższe orzeczenie stało się przedmiotem skargi A. B. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

         Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 13 lutego 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 2228/11 oddalił skargę.

       W dniu 10 kwietnia 2012 r. do [...] Komendanta Wojewódzkiego PSP w G. wpłynął wniosek A. B. z dnia 3 kwietnia 2012 r. o stwierdzenie nieważności decyzji nr [...] Komendanta Powiatowego PSP w W. z dnia [...] grudnia 2010 r. w sprawie wymierzenia kary upomnienia.

        Postanowieniem nr [...] z dnia [...] maja 2012 r., wydanym na podstawie art. 6la § 1 K.p.a., [...] Komendant Wojewódzki PSP w G. odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenie nieważności decyzji nr [...] Komendanta Powiatowego PSP w W. z dnia [...] grudnia 2010 r., dotyczącej wymierzenia kary upomnienia na piśmie [...] A. B.

          W zażaleniu na powyższe postanowienie A. B. zarzucił, że zaskarżone postanowienie w sposób rażący narusza zasady postępowania administracyjnego dotyczące stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej.

         Komendant Główny PSP, w wyniku rozpoznania powyższego zażalenia, postanowieniem nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 K.p.a., utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w G.

        W skardze na powyższe postanowienie, skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, A. B. zarzucił organowi: naruszenie przepisów postępowania administracyjnego.

        Komendant Główny PSP w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

        Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi A. B. na postanowienie Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji dotyczącej wymierzenia kary upomnienia na piśmie oddala skargę.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych