Tezy orzeczenia:

1. Skarżący zarzuca organowi odwoławczemu w skardze, że traktował przekazywane przez niego informacje wybiórczo i dobierał je wedle własnego uznania, część uznając za fakty, część odrzucając czy przeinaczając. Sąd takiego stanowiska skarżącego nie podziela. Wskazać należy bowiem, że najpierw organ pierwszej a potem drugiej instancji próbowały w toku postępowania ustalić jak jest rzeczywista powierzchnia mieszkalna lokalu, co jak wynika z akt sprawy, z uwagi na postawę skarżącego, okazało się niemożliwe. To z kolei spowodowało, że organ, odwołując się do przepisów prawa budowlanego, ustalił przybliżoną powierzchnię lokalu.

2. Z uregulowań zawartych w ustawie wynika, że strażak mianowany nie posiada lokalu mieszkalnego w rozumieniu art. 75 ust. 1 ustawy, jeżeli posiadany przez niego lokal, który nie został przydzielony w drodze decyzji z zasobów mieszkalnych, o których mowa w art. 76 ustawy, nie odpowiada co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej. W takiej sytuacji strażak może otrzymać lokal mieszkalny na podstawie decyzji o przydziale, a to z kolei oznacza, że może otrzymać równoważnik pieniężny za brak posiadania lokalu mieszkalnego odpowiadającego normom powierzchni mieszkalnej. Prawem pochodnym w stosunku do tego uprawnienia jest wynikające z art. 78 ust.1 ustawy uprawnienie do równoważnika pieniężnego. Przepis ten stanowi, że strażakowi mianowanemu na stałe przysługuje równoważnik pieniężny, zwany dalej "równoważnikiem za brak lokalu mieszkalnego", jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny, o których mowa w art. 75, nie posiadają w miejscu pełnienia służby albo w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalnego lub domu na podstawie przysługującego im tytułu prawnego oraz nie zachodzi przypadek określony w art. 82 ust. 5 (tj. gdy nastąpiło otrzymanie kwatery tymczasowej przez strażaka delegowanego do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości).

3. W związku z faktem, że służbę pożarniczą cechuje dyspozycyjność jej funkcjonariuszy, polegająca na gotowości do wykonywania zadań w każdym czasie i o każdej porze, wymusza to konieczność zamieszkiwania tych funkcjonariuszy w pobliżu jednostki w której pełnią służbę. W związku z tym prawo otrzymania przez strażaka równoważnika pieniężnego związane jest z nieposiadaniem przez niego lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, aby strażak mógł zapewnić sobie we własnym zakresie zamieszkiwanie w pobliżu jednostki pełnienia służby (por. wyrok NSA z dnia 27 sierpnia 2009 r., I OSK 1222/08, publ. LEX nr 552292).

4. Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych funkcjonariusza straży pożarnej, niezbędnych do prawidłowego wykonywania przez niego obowiązków, następuje wówczas, gdy posiada on lokal mieszkalny, spełniający określone kryteria.

5. Zgodnie z poglądem wyrażonym w orzecznictwie sądów administracyjnych – użyte przez ustawodawcę w art. 78 ustawy pojęcie "przysługiwania tytułu prawnego" oraz "posiadania lokalu mieszkalnego" oznacza jedynie taki tytuł prawny, który daje prawo do dysponowania lokalem mieszkalnym - w ustawie brak jest regulacji wskazujących na takie rozumienie przesłanek wynikających z powołanego przepisu. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na wyrażony w orzecznictwie pogląd zgodnie z którym nie tylko prawo własności oznacza spełnienie przesłanki "przysługiwania tytułu prawnego" oraz "posiadania" na jego podstawie lokalu mieszkalnego warunkującego przyznanie świadczenia bowiem fakt korzystania z lokalu na podstawie umowy użyczenia również skutkuje posiadaniem przez skarżącego lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby (por. wyrok NSA z dnia 27 sierpnia 2009 r., I OSK 1222/08, publ. LEX nr 552292).

6. Okoliczności przedmiotowej sprawy jednoznacznie wskazują, że skarżący część przedmiotowego lokalu zajmuje na podstawie dorozumianej umowy użyczenia (oddania części mieszkania do korzystania), której zawarcie wywodzi się z faktu niesprzeciwiania się właściciela korzystaniu z lokalu. Dodać należy, że korzystanie przez skarżącego z lokalu ma charakter długotrwały, nie jest jednorazowe czy okazjonalne. Prawidłowo zatem organy uznały, że skarżący posiada lokal mieszkalny w miejscu pełnienia służby.

7. Jak słusznie zauważył organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji podawana przez skarżącego orientacyjna powierzchnia mieszkalna lokalu, w którym strona zamieszkuje jest ponad dwukrotnie mniejsza (nie więcej niż 25,5 m2 ) od jego powierzchni użytkowej (53,6 m2). Nadto twierdzenia skarżącego, z których wynika, że powierzchnia aneksu kuchennego ( 14 m2) jest dwa razy większa od powierzchni połączonego z nim pokoju ( 7 m2), zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, mogły nasuwać wątpliwości co ich zgodności ze stanem rzeczywistym. Organ nie miał możliwości zweryfikować tych danych z uwagi na odmowę wyrażenia przez skarżącego zgody na dokonanie pomiaru lokalu. W takim stanie sprawy organy miały podstawę by przyjąć, że skarżący nie wykazał, że zajmowana przez niego powierzchnia mieszkalna jest mniejsza od przysługującej. Nie można tym samym również czynić organowi odwoławczemu zarzutu, że ustalając powierzchnię mieszkalną przedmiotowego lokalu odwołał się do treści § 94 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j.: Dz. U. z 2015r., poz. 1422) i przyjął, że powierzchnia mieszkalna największego pokoju wynosi minimum 16 m². Dodać należy, że analogiczny przepis zawierało uprzednio obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 140, z późn. zm.).

8. Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż w ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie zaistniały jakiekolwiek okoliczności wskazane w art. 145 § 1 p.p.s.a

Skrócony stan faktyczny sprawy:

       Decyzją z dnia 20 kwietnia 2016 r. nr [...] Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej, odmówił Ł. K. przyznania równoważnika za brak lokalu mieszkalnego.

     W uzasadnieniu organ wskazał, że Ł. K. (dalej zwany: "stroną", "skarżącym") złożył oświadczenie mieszkaniowe do ustalenia uprawnienia do równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego ( oświadczenie z dnia 1 stycznia 2016 r.).

      W toku postępowania ustalono, że strona wstąpiła do służby w dniu 30 sierpnia 2012 roku. Decyzją Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 22 sierpnia 2012 r. strona została mianowana na stanowisko służbowe w służbie stałej. Na dzień 1 stycznia 2016 r. zajmowała stanowisko starszego ratownika - 4 grupa zaszeregowania.

       Od dnia 1 kwietnia 2014 r. strona mieszka w G. w lokalu przy ulicy G. [...]. Lokal ten stanowi własność W. M. K.-D. - matki strony, nie będącej członkiem rodziny strażaka w rozumieniu art. 75 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, zamieszkałej w innym miejscu. Lokal położony jest w miejscu pełnienia służby. W przedmiotowym lokalu zamieszkuje strona wraz z członkami swojej rodziny w osobach: żony E. K. oraz syna R. K. Ponadto żaden z członków rodziny w rozumieniu art. 75 ww. ustawy nie posiada tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego.

        W celu ustalenia powierzchni mieszkalnej lokalu, strona otrzymała do wypełnienia stosowny formularz "Uzupełnienia danych zawartych w oświadczeniu mieszkaniowym do ustalenia uprawnień do równoważnika za remont bądź równoważnika za brak lokalu". W odpowiedzi pismem z dnia 14 marca 2016 r. poinformowała, że nie uzyskała zgody właścicielki mieszkania na podanie takich danych. W konsekwencji w postępowaniu przyjęto powierzchnię mieszkania ustaloną w postępowaniu nr [...] dotyczącym tego samego lokalu. Ustalono tam, że powierzchnia użytkowa lokalu wynosi 53.6 m2 w tym powierzchnia pokoi: 9 m2, 9 m2 oraz 20 m2 (w tym aneks kuchenny). Zgodnie z protokołem przesłuchania z dnia 11 kwietnia 2016 r. rodzina strony zajmuje w lokalu dwa pokoje o pow. ok. 9 m2 i o pow. 6 m2 wraz z używalnością kuchni i łazienki.

       Organ pierwszej instancji uznał, że strona korzysta z dwóch pokoi w lokalu, tj. jeden pokój o powierzchni 9 m2 oraz drugi pokój o powierzchni 9 m2 lub ok. 6 m2 przy czym rozbieżność powierzchni drugiego pokoju wynika z rozbieżnych danych przekazywanych przez stronę, niemożliwych do zweryfikowania pomimo kilku prób prowadzonych przez organ. Ponadto z treści uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt III SA/Gd 672/15 wynika, że strona przedłożyła Sądowi pismo określające wielkość powierzchni mieszkalnej przedmiotowego lokalu na 25 m2.

      Tym samym strona nie wykazała w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, że zajmowany przez stronę lokal mieszkalny nie spełnia przysługującej jej powierzchni mieszkalnej, co stanowiłoby przesłankę do przyznania stronie uprawnienia do równoważnika.

      W ocenie organu strona posiada tytuł prawny do przedmiotowego lokalu mieszkalnego, jakim jest umowa użyczenia (posiadanie zależne), zatem posiada lokal mieszkalny.

       Strona odwołała się od decyzji organu pierwszej instancji.

       W dniu 23 maja 2016 r. organ drugiej instancji zwrócił się do strony o udokumentowanie powierzchni mieszkalnej lokalu zajmowanego przez stronę, a także o rozważenie możliwości dokonania pomiarów lokalu przez komisję powołaną przez organ. W odpowiedzi strona poinformowała o braku prawa do dysponowania dokumentacją lokalu. Jednocześnie nie udzieliła informacji na temat możliwości dokonania pomiarów lokalu.

       Po rozpatrzeniu odwołania [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej decyzją z dnia 29 czerwca 2016 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

       Ł. K. zaskarżył opisaną wyżej decyzję organu odwoławczego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku domagając się jej uchylenia, jak również uchylenia decyzji organu pierwszej instancji.

       W odpowiedzi na skargę [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej wniósł o jej oddalenie.

       Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi Ł. K. na decyzję [...]Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej [...] z dnia 29 czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego oddala skargę.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych