czwartek, 09 listopad 2017 14:05

Bezczynność Prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w przedmiocie udzielenia informacji publicznej

Napisał Dariusz P. Kała
Oceń ten artykuł
(0 głosów)
źródło foto:www.pixabay.pl źródło foto:www.pixabay.pl

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 sierpnia 2017 r., IV SAB/Gl 182/17

Tezy orzeczenia:

  1. Przyjąć należy, że skarga na bezczynność w zakresie udzielenia informacji publicznej jest dopuszczalna bez wzywania właściwego organu do usunięcia naruszenia prawa, a ponadto nie są wyznaczone żadne terminy do jej skutecznego wniesienia do sądu administracyjnego. Bez wątpienia gospodarka finansami publicznymi zaliczona musi zostać do kategorii informacji publicznej.
  1. Skład orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko, że status Stowarzyszenia OSP M[...]wynikający z powołanych wcześniej regulacji uzasadnia wniosek, że nie można do niego stosować takich samych wymogów, jak stawia się organom administracji. W konsekwencji nie każda informacja będąca w dyspozycji organu, czyli Prezesa OSP M[...]bądź odnosząca się do jego funkcjonowania będzie informacją publiczną podlegającą udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, lecz tylko ta, która odnosi się do wykonywania zadań publicznych lub gospodarowania mieniem publicznym (por. wyroki NSA z dnia 8 lipca 2015 r. sygn. akt I OSK 1514/14 i z dnia 7 października 2015 r. sygn. akt I OSK 1974/14). Tylko te bowiem kwestie ustawodawca traktuje jako informacje o sprawie publicznej, co oznacza, że pozostałą materię a contrario uznać należy za niebędącą informacją publiczną, w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
  1. Podzielając poglądy wyrażone w wymienionych wyżej orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego stwierdzić należy, że objęte wnioskiem skarżącego doręczenie kopii, skanów, fotodokumentów uchwał zarządu i protokołów obrad Komisji Rewizyjnej, podjętych i sporządzonych po dniu 1 stycznia 2015 r., mogą ale nie muszą stanowić informacji bezpośrednio odnoszącej się do wykonywania przez Stowarzyszenie OSP M[...]zadań publicznych wskazanych w przepisach prawa, ani do gospodarowania mieniem publicznym. Stąd też powinny się one stać przedmiotem szczegółowej analizy i wszechstronnej oceny organu przy ponownym rozpatrzeniu wniosku skarżącego.
  1. Oczywiste jest zarazem, że skoro koszty działania ochotniczych straży pożarnych pokrywane są przede wszystkim ze środków gminnych, to organ uprawniony do reprezentacji Stowarzyszenia OSP M[...], skoro korzysta z mienia komunalnego w celu prowadzenia działalności statutowej, w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, staje się podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej jako podmiot wykonujący zadania publiczne i dysponujący majątkiem publicznym reprezentujący inne osoby lub jednostki organizacyjne oraz osoby prawne (pkt 5). Podania o udostępnienie informacji publicznej mogą być składane m.in. drogą elektroniczną i to niekoniecznie z wykorzystaniem elektronicznej skrzynki podawczej oraz bezpiecznego elektronicznego podpisu . Zatem za wniosek pisemny należy również uznawać przesłanie zapytania pocztą elektroniczną i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Jeżeli zatem na stronie BIP wskazano adresy poczty elektronicznej i na te adresy obywatele przesyłają zapytania, to mają prawo oczekiwać, iż zapytania te zostaną odczytane i zostanie im udzielona odpowiedź. Skoro więc wniosek skarżącego o udostępnienie informacji publicznej został przesłany na oficjalnie podany adres mailowy, to nie sposób uznać tego doręczenia za wadliwe. Sprawą organu jest takie skonfigurowanie poczty elektronicznej, które zapewni możliwość składania i odbierania zapytań bez zagrożenia braku ich zwrotnego udzielenia drogą mailową.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

      Pismem z dnia 18 maja 2017 r. M. P. (dalej: "skarżący") wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność organu - Prezesa Ochotniczej Straży Pożarnych w M.[...] (w skrócie: "Prezes OSP M. [...] ") w zakresie nierozpoznania jego wniosku z dnia 17 marca 2017 r. o udostępnienie informacji publicznej, przesłanego drogą elektroniczną (e-mail), na oficjalny adres OSP M. [...] pozyskany ze strony internetowej, w którym domagał się udostępnienia wyłącznie drogą elektroniczną kopii (skany elektroniczne, względnie foto dokumentów) wszystkich uchwał zarządu Stowarzyszenia OSP M-.[...]i protokołów z obrad jego Komisji Rewizyjnej, wydanych po dniu 1 stycznia 2015 r. Skarżący domagał się zobowiązania Prezesa OSP M[...]do udzielenia żądanej informacji publicznej, w terminie czternastu dni od daty doręczenia akt administracyjnych, a także wymierzenia grzywny oraz uznania, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, jak również zasądzenia zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Podkreślił, że z nieznanych mu powodów przedmiotowy wniosek z dnia 17 marca 2017 r. nie został rozpoznany. Nadto, nie mając gwarancji jego skutecznego doręczenia do organu (brak potwierdzenia odbioru), ponownie w dniu 4 kwietnia 2017 r. przesłał wniosek za pośrednictwem operatora pocztowego Poczta Polska, listem poleconym Nr [...] (potwierdzenie nadania w załączeniu do skargi). Do ostatniego wniosku dołączył pismo przewodnie opatrzone omyłkowo datą 3 marca 2017 r., w którym poprosił o korespondencję wyłącznie drogą elektroniczną pocztą e-mail względnie platformą ePUAP z uwagi na pobyt poza miejscem zamieszkania. Wskazał, że korespondencja drogą elektroniczną jest jedną z podstawowych i w dodatku wolną od odpłat form komunikacji, co w przypadku Stowarzyszenia OSP M[...]nie jest bez znaczenia. Zdaniem skarżącego, do dnia złożenia tej skargi, tj. do dnia 18 maja 2017 r. Prezes OSP M[...]nie udostępnił żądanej informacji, ani też nie wydał decyzji o odmowie jej udostępnienia.

     W odpowiedzi na skargę Prezes OSP M[...] wniósł o jej oddalenie. Akcentował, że w bliżej nieokreślonym dniu miesiąca kwietnia 2017 r. odebrał od skarżącego list zawierający pismo datowane na dzień 3 marca 2017 r., w którym znajdował się wniosek o informację publiczną, nadany elektronicznie w dniu 17.03.2017 r., na adres e-mail: [...].

     W odpowiedzi na powyższy list, w dniu 14.04.2017 r. wysłał na wskazany przez skarżącego adres, pismo z informacją o braku możliwości przesłania żądanych informacji w formie elektronicznej, bowiem poczta elektroniczna nie jest przez Stowarzyszenie OSP M[...]obsługiwana. Ponowił również taką samą informację do skarżącego w piśmie z dnia 10.05.2017 r., skierowanym drogą pocztową. Zdaniem Prezesa OSP M[...]skarżący już od dłuższego czasu wiedział, że poczta elektroniczna Stowarzyszenia OSP M[...]nie jest obsługiwana. Wyjaśnił, że OSP M[...]jest organizacją społecznie użyteczną nie działającą w celu osiągnięcia zysku. Jej działalność statutowa to zapobieganie pożarom, udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów i klęsk żywiołowych, przy czym opiera się na społecznej pracy swoich członków i utrzymuje się ze składek członkowskich. W tej sytuacji zakup, utrzymanie i obsługa sprzętu elektronicznego przez druhów strażaków jest ponad ich możliwości finansowe. Z tych wszystkich względów złożona skarga jest bezprzedmiotowa, bowiem skarżący nie odbiera przesyłek pocztowych a udzielenie informacji przez Prezesa OSP M[...]drogą elektroniczną nie jest możliwe.

      W piśmie z dnia 7 lipca 2017 r., stanowiącym polemikę z odpowiedzią na skargę, skarżący kwestionował, że Stowarzyszenie OSP M[...]utrzymuje się wyłącznie ze składek członkowskich, co potwierdza dostępne w internecie i załączone przez skarżącego pismo Wójta Gminy M. z dnia 17 lutego 2017 r., wymieniające kwotę wydatków tej Gminy w 2016 r. na utrzymanie OSP M[...]w wysokości łącznie 24 201, 33 zł. (koszty utrzymania budynków, sprzętu, zakup wyposażenia i inne koszty osobowe). Według skarżącego we wcześniejszych latach poczynione wydatki ze środków publicznych sięgały dziesiątek tysięcy złotych, w tym zakup lekkiego wozu bojowego, remont i doposażenie strażnicy. Nie jest jednak znana wielkość dotacji otrzymanych z Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w B. i Zarządu Głównego Ochotniczych Straży Pożarnych w W.. Zdaniem skarżącego, Prezes OSP M-[...]nie chce bądź nie potrafi wypełnić obowiązków nałożonych na niego przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej mimo, że jako radny Gminy i członek zarządu Wspólnoty Gruntowej kilka razy w tygodniu jest obecny w siedzibie Urzędu Gminy M., gdzie może korzystać z ogólnie dostępnego stanowiska komputerowego. Jednocześnie Stowarzyszenie OSP M[...], którego jest Prezesem, prowadzi stronę internetową i portal społecznościowy Facebook oraz ma obowiązek przestrzegania przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 218 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz. U. nr 10, poz. 68). W tych okolicznościach, zdaniem skarżącego, złożona przez niego skarga, jak również zawarte w niej wnioski, są w pełni uzasadnione.

      Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 22 sierpnia 2017 r. sprawy ze skargi M. P. na bezczynność Prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności; 2) stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3) zobowiązuje organ do rozpatrzenia wniosku skarżącego z dnia [...] r. w terminie 14 dni; 4) odmawia wymierzenia organowi grzywny; 5) zasądza od Prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej [...] na rzecz strony skarżącej kwotę 100 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dodatkowe informacje

  • Sąd sąd administracyjny
  • Sygnatura IV SAB/Gl 182/17
  • Akt prawny

    Dz.U. 2016 nr 0 poz 1764; art. 1, art. 4, art. 5, art. 6, art. 14; Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jedn.

    Dz.U. 2017 nr 0 poz 1369; art. 149 par. 1, pkt 1 i 3, art. 149 par. 1a, art. 286 par. 2 ,art. 149 par. 2, art. 205 par. 1, art. 200; Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

  • Data wydania wtorek, 22 sierpień 2017
  • Kategoria Ochotnicza Straż Pożarna
  • Rodzaj orzeczenia wyrok
  • Autor Dariusz P.Kała
Czytany 1337 razy

Trwa przedsprzedaż Komentarza do ustawy o ochronie przeciwpożarowej

KLIKNIJ