Tezy orzeczenia:

1. Zgodnie z § 207 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przepisy rozporządzenia dotyczące bezpieczeństwa pożarowego stosuje się, z uwzględnieniem § 2 ust. 2, również do użytkowanych budynków istniejących, jeżeli zagrażają one życiu ludzi. W świetle natomiast § 2 ust. 2 tego rozporządzenia, przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budynków istniejących lub ich części wymagania, o których mowa w § 1, mogą być spełnione w sposób inny niż podany w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy. Mając na uwadze brzmienie przytoczonych przepisów, stwierdzić należy, iż w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. dopuszczona została możliwość spełnienia warunków technicznych, w tym dotyczących bezpieczeństwa pożarowego, w inny niż wskazany w tym rozporządzeniu sposób. W konsekwencji, w sytuacji, gdy wykonanie przez stronę obowiązków, odpowiadających wymogom obowiązującego rozporządzenia Ministra Infrastruktury, nie jest możliwe z uwagi na pewne ograniczenia architektoniczne istniejącego już budynku, organ Państwowej Straży Pożarnej powinien zastosować inne, uznane przez niego za najbardziej optymalne, rozwiązanie przeciwdziałające stwierdzonym uchybieniom. Rzeczą organów administracji jest bowiem ustalenie treści obowiązujących w danym zakresie przepisów prawa, możliwych sposobów jego przestrzegania i konkretne określenie obowiązków nałożonych na stronę postępowania przez podanie czynności jakie powinien adresat decyzji wykonać.

2. Jedną z cech charakterystycznych decyzji administracyjnej jest zatem jej podwójna konkretność: konkretny adresat i konkretna sytuacja, którą akt ten rozstrzyga, określając o prawach lub obowiązkach jej adresata (szerzej na ten temat zobacz Cz. Martysz, (w:) G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarza, Kraków 2005, tom II, s. 14). W konsekwencji, decyzja wydana przez organ administracji publicznej w celu skorygowania stwierdzonych nieprawidłowości powinna dokładnie określać czynności, które jej adresat jest zobowiązany wykonać. Rozstrzygnięcie zawarte w decyzji administracyjnej musi być bowiem sformułowane w sposób umożliwiający następnie wykonanie decyzji dobrowolne lub przy zastosowaniu środków egzekucyjnych. Wykonania decyzji, czy też ściślej określonych w niej obowiązków, nie powinny uniemożliwiać ani przeszkody natury faktycznej, ani prawnej. Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z art. 156 § 1 pkt 5 KPA, niewykonalność decyzji stanowi podstawę stwierdzenia jej nieważności. Powyższe oznacza, iż decyzja administracyjna, aby można ją było uznać za prawidłową powinna nakładać na adresata obowiązki, których wykonanie jest fizycznie i prawnie możliwe. Obowiązki te powinny być również określone w sposób precyzyjny i czytelny, tak aby adresat decyzji nie miał wątpliwości, jakie czynności powinien wykonać, bez potrzeby występowania do organu o wyjaśnienie wątpliwości co do treści wiążącej go decyzji.

3. Przenosząc powyższe rozważania na grunt kontrolowanej sprawy za niewystarczające należy uznać określenie w punkcie 1 decyzji organu I instancji obowiązku Spółdzielni usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie zabezpieczenia przeciwpożarowego, to jest zapewnienia właściwej długości dojścia ewakuacyjnego, wynoszącej nie więcej niż 60m dla jednego dojścia. Zauważyć bowiem należy, że organ I instancji formułując ten obowiązek w rozstrzygnięciu decyzji nie wskazał konkretnego sposobu jego wykonania, podając jedynie, że Spółdzielnia ma "zapewnić właściwą długość dojścia ewakuacyjnego, wynoszącą nie więcej niż 60m dla jednego dojścia, poprzez odpowiednie wskazania projektanta w dokumentacji projektowej lub w sposób innym niż podany w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej". Jak słusznie podniosła Spółdzielnia w skardze kasacyjnej, takie sformułowanie tego obowiązku w istocie sprowadzało się do nieuprawnionego przytoczenie jedynie treści przepisu § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, bez konkretnego jego ustalenia z punktu widzenia stanu faktycznego sprawy. Uznanie zaś przez Sąd I instancji takiego rozstrzygnięcia za prawidłowe zasadnym czyni zarzut skargi kasacyjnej naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego.

4. Wskazane działanie organu jest ponadto niedopuszczalne także z punktu widzenia zasad prowadzenia postępowania określonych w przepisach KPA, w tym przede wszystkim w art. 7 i art. 77 § 1 KPA, w świetle których, to organy administracji publicznej zobowiązane są do wszechstronnego i wyczerpującego ustalenia stanu faktycznego sprawy. Tymczasem, w niniejszej sprawie organy uchybiły temu obowiązkowi, nie podejmując - mimo stwierdzenia w uzasadnieniach decyzji, że "długość drogi ewakuacyjnej mierzona od wyjścia z najdalej usytuowanego mieszkania znajdującego się na 11-tej kondygnacji budynku przy jednym kierunku ewakuacji do wyjścia ewakuacyjnego z budynku jest przekroczona o ponad 100 % od dopuszczalnych 60m i wynosi około 160m" - żadnych kroków zmierzających do ustalenia, jakie rozwiązania należy wdrożyć, aby usunąć stwierdzone uchybienia. Błędy te miały niewątpliwie istotny wpływ na wynik kontrolowanej sprawy, gdyż tylko wszechstronne wyjaśnienie okoliczności faktycznych sprawy umożliwia prawidłowe zastosowanie przepisów prawa materialnego. Niedostrzeżenie zaś tych uchybień przez Sąd I instancji zasadnym czyni sformułowany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów postępowania

5. Niesporne natomiast jest, że w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Stosownie do § 207 ust. 2 tego rozporządzenia, jego przepisy dotyczące między innymi bezpieczeństwa pożarowego, stosuje się z uwzględnieniem § 2 ust. 2, również do użytkowanych budynków istniejących, jeżeli zagrażają one życiu ludzi.

6. Skarga kasacyjna jest zasadna.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

            Decyzją z dnia (...) maja 2009 r. M. Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej po rozpatrzeniu odwołania Spółdzielni od decyzji Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej W. z dnia (...) marca 2009 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

            Organ odwoławczy podniósł przy tym, że w trakcie czynności kontrolno - rozpoznawczych stwierdzono bezspornie na podstawie analizy dokumentacji projektowej obiektu, że długość dojścia ewakuacyjnego przy jednym kierunku, mierzona od najdalej usytuowanego mieszkania znajdującego się na 11-tej kondygnacji do wyjścia z budynku wynosi ok. 160m, co oznacza, że jest przekroczona o ponad 100 % od długości dopuszczalnej (60 m), co w myśl § 12 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, stanowi o występowaniu w budynku warunków powodujących zagrożenie dla życia ludzi.

            Organ odwoławczy podał także, że Spółdzielnia została pouczona w decyzji organu I instancji o możliwości spełnienia nałożonego obowiązku w inny sposób niż określono to w przepisie - stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej.

            Oddalając skargę Spółdzielni, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podał, że stosownie do § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przepisy tego rozporządzenia zasadniczo mają zastosowanie do projektowania, budowy, przebudowy oraz przypadków zmiany sposobu użytkowania budynków.

            Sąd I instancji stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości kwestia przekroczenia dopuszczalnej długości dojścia ewakuacyjnego.

            W ocenie Sądu I instancji, okoliczność ta, w myśl § 12 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r., stanowi podstawę do uznania, że budynek zagraża życiu ludzi, co z kolei uzasadnia zastosowanie do przedmiotowego budynku aktualnie obowiązujących przepisów regulujących warunki techniczne budynków w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Zdaniem Sądu I instancji, prawidłowe było zatem nałożenie na stronę skarżącą obowiązku zapewnienia właściwej długości dojścia ewakuacyjnego. Z tych też powodów za niezasadny uznano argument skargi, że budynek powstał na początku lat 70-tych na podstawie ówcześnie obowiązujących przepisów o całkowicie odmiennej treści od przepisów obecnie obowiązujących.

            Sąd I instancji za prawidłowe uznał także zobowiązanie Spółdzielni do wyposażenia wszystkich kondygnacji budynku w instalację wodociągową przeciwpożarową z punktem poboru wody do celów przeciwpożarowych w postaci zaworu hydrantowego (zaworu "52"), które znajduje oparcie w przepisach prawa (§ 3 ust. 1 oraz § 15 ust. 3 i § 20 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów).

            Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiodła Spółdzielnia reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika.

          Wyrokiem z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt VII SA/WA 1229/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej "(...)" w W. (dalej zwanej Spółdzielnią) na decyzję M. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia (...) maja 2009 r., nr (...), w przedmiocie nakazu wykonania określonych obowiązków.

            Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2009 r. sygn. akt VII SA/Wa 1229/09 w sprawie ze skargi Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" w Warszawie na decyzję Mazowieckiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia [...] maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie nakazu wykonania określonych obowiązków uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych