Tezy orzeczenia:

1. Na wstępie wypadnie zwrócić uwagę na utrwalone orzecznictwo sądów administracyjnych przyjmujących swoja kognicję w sprawach zdolności do służby funkcjonariuszy i kandydatów do służb mundurowych, uznając, że orzeczenia komisji lekarskich nie ograniczają się tylko do oceny stanu zdrowia osoby stojącej przed komisją, lecz w sposób autorytatywny rozstrzygają również kwestie zdolności badanego do służby, a więc łączą elementy wiedzy medycznej z elementami typowymi dla orzecznictwa administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 166/11, zbiór LEX nr 1082668).

2. W przypadku kandydatów do służby w Państwowej Straży Pożarnej o zdolności do służby komisje lekarskie orzekają na podstawie rozporządzenia wydanego m.in. na mocy delegacji z art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 1340, ze zm.), włączonego do podstawy prawnej rozporządzeniem nowelizacyjnym z dnia 9 października 1992 r. (Dz.U. Nr 83, poz. 425). W świetle przepisów rozporządzenia wadliwość wydanych w sprawie orzeczeń jest ewidentna. Stwierdziły one niezdolność skarżącego do służby w wyniku rozpoznania u niego dwóch chorób z wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia, a mianowicie: [...] (§ 68 pkt 3) i hipercholesterolemii umiarkowanej zakwalifikowanej do § 62 pkt 1 obejmującego inne choroby przemiany materii nieznacznie upośledzające sprawność ustroju. Odnośnie tego pierwszego schorzenia Wojewódzka Komisja Lekarska podała, że rozpoznanie ustalono w oparciu o zapis w książeczce wojskowej z dnia 25 marca 1996 r. Ograniczenie się do tego jednego dokumentu było sprzeczne z § 12 ust. 1 rozporządzenia, który nakazuje wydanie orzeczenia po wszechstronnym zbadaniu kandydata do służby przez członków komisji, z uwzględnieniem badań specjalistycznych, a gdy zachodzi potrzeba – po przeprowadzeniu obserwacji szpitalnej. Z dołączonej do orzeczenia I instancji karty skierowania do badań lekarskich - specjalistycznych wynika, że przeprowadzone badania nie wykazały przeciwwskazań do służby. Nie ulega wątpliwości, że obowiązkiem komisji lekarskich jest ustalenie aktualnego stanu zdrowia kandydata, a nie wyłącznie przedstawienie historii jego chorób. Tak więc poprzestanie na zapisie w książeczce wojskowej byłoby hipotetycznie do przyjęcia jedynie wówczas, gdyby stwierdzone w niej schorzenie było z całą pewnością nieuleczalne, a więc ewentualna poprawa stanu zdrowia była wykluczona. Tego rodzaju okoliczność nie została stwierdzona przez komisje obu instancji. Szerokie motywy zostały właściwie przedstawione dopiero w odpowiedzi na skargę, a i tak budzą one zasadnicze zastrzeżenia. Zwłaszcza w świetle odpowiedzi na skargę samo zaliczenie podwyższonego poziomu cholesterolu do chorób przemiany materii budzi wątpliwości, skoro sam organ zauważa, iż nie jest to stricte schorzenie, lecz czynnik mogący przyczynić się do powstania wielu rodzajów chorób. Tymczasem wskazana pozycja wykazu wymaga istnienia konkretnej choroby, a nie jej przyczyny. Dodatkowo zauważyć należy, że choroby z tego punktu muszą upośledzać sprawność ustroju, a o tej kwestii organy się w ogóle nie wypowiedziały. O ile skarżący rzeczywiście cierpi na "inną" chorobę z omawianego paragrafu, to stwierdzenie tego faktu musi wynikać z obserwacji szpitalnej, której dotąd nie był on poddany. Komisje lekarskie nie mogą się przy tym skutecznie powoływać na praktykę orzeczniczą, jeżeli przy określeniu zdolności do służby nie dochowują wymogów przewidzianych prawem.

Skrócony stan faktyczny sprawy:

        Orzeczeniem z dnia [...] r. Wojewódzka Komisja Lekarska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Opolu uznała T.K., kandydującego do służby w Państwowej Straży Pożarnej, za niezdolnego do tej służby. Rozstrzygnięcie to oparto na rozpoznaniu u strony dwóch schorzeń, które według rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 9 lipca 1991 r. w sprawie właściwości i trybu postępowania komisji lekarskich podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych (Dz.U. Nr 79, poz. 349 ze zm.), dalej określanego jako "rozporządzenie", kwalifikują osobę badaną do kategorii "N" – niezdolny do służby. Mianowicie rozpoznano [...] i hipercholesterolemię umiarkowaną.

        W odwołaniu T.K. zarzucił, że nie cierpi na żadne ze wskazanych schorzeń. Wskazał, że rozpoznania [...] dokonano jedynie w oparciu o zapis w książeczce wojskowej. Natomiast podwyższony poziom cholesterolu nie jest jednostką chorobową z powołanego przez organ § 62 pkt 1 załącznika do rozporządzenia, wymieniającego inne choroby przemiany materii nieznacznie upośledzające sprawność ustroju. Zakwestionował przy tym prawidłowość postępowania organu odnośnie ustalenia o występowaniu hipercholesterolemii.

        Zaskarżonym orzeczeniem Okręgowa Komisja Lekarska MSW w K. potwierdziła fakt niezdolności strony do służby, rozpoznając te same schorzenia, jakie wymienił organ I instancji. Organ odwoławczy podniósł, że powtórzone badania wykazały podwyższony poziom cholesterolu, świadczący o zaburzonej gospodarce lipidowej, co w praktyce orzeczniczej kwalifikowane jest według § 62 pkt 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia. Natomiast odnośnie drugiego schorzenia organ powołał się na orzeczoną w 1996 r. przez komisję wojskowa kategorię zdrowia "D". Wziął pod uwagę także dwa zaświadczenia lekarskie wystawione w 2006 r., z których jedno stwierdza zakończenie leczenia w 1999 r., a drugie podaje, że od 2003 r. strona nie była leczona z powodu [...]. Zdaniem Komisji świadczy to jednoznacznie o występowaniu [...] co najmniej do 2003 r., czyli już w dorosłym życiu strony. Ponieważ schorzenie to może występować nawet z długimi przerwami, a jego przyczyn często nie można ustalić, to Komisja uznała za wysoce prawdopodobne, że rozpoznanie [...] jest zasadne, zaś podawane przez stronę informacje są mataczeniem w celu uzyskania korzystnej decyzji.

        W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego T.K. wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia.

        Odpowiadając na skargę organ odwoławczy postulował jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

        Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lipca 2014 r. sprawy ze skargi T. K. na orzeczenie Okręgowej Komisji Lekarskiej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia zdolności do służby w Państwowej Straży Pożarnej uchyla zaskarżone orzeczenie.

Orzeczenie w formacie pdf

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych