Według definicji legalnej zawartej art. 7 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej^[1] akcja ratownicza to działania ratownicze organizowane i kierowane przez Państwową Straż Pożarną.

Według słowniczka ustawowego ustawy p.r.d. uczestnik ruchu to pieszy, kierujący, a także inne osoby przebywające w pojeździe lub na pojeździe znajdującym się na drodze. Pieszy to z kolei osoba znajdującą się poza pojazdem na drodze i nie wykonującą na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami. Za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej. Kierujący to osoba, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, a także osobę, która prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w stadzie. Zespół pojazdów to pojazdy złączone ze sobą w celu poruszania się po drodze jako całość; nie dotyczy to pojazdów złączonych w celu holowania.

Członek OSP kieruje ruchem dając polecenia i sygnały^[2]. Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem powinny być jednoznaczne i zrozumiałe dla osób, dla których są przeznaczone (§ 3 ust. 1). Polecenia i sygnały członek OSP daje za pomocą postawy i ruchu rąk, tarczy do zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności – latarki wyposażonej w światło czerwone lub światło czerwone i zielone albo tarczy do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym (§ 4 ust. 1).

Członek OSP kierujący ruchem powinien być łatwo rozpoznawalny i widoczny z dostatecznej odległości, zarówno w dzień, jak i w nocy. Strażak Państwowej Straży Pożarnej oraz członek ochotniczej straży pożarnej dający polecenia i sygnały w zakresie kierowania ruchem na drodze podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej powinni być wyposażeni w ubranie specjalne zgodne w wymogami określonymi w przepisach określających strój tych formacji (§ 7 ust. 4).

Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez członków OSP nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby. Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi (art. 5 p.r.d.).

[1] Tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 12, poz. 68 z późn. zm.

[2] § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie kierowania ruchem (Dz. U. z 2010 r., Nr 123, poz. 840).