środa, 10 maj 2017 09:41

Korzystanie z nieruchomości będących własnością OSP

Napisał Dariusz P. Kała
Oceń ten artykuł
(0 głosów)

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 8 listopada 2012 r.(sygn. I ACa 283/12) pokazuje jak daleko mogą doprowadzić spory między organami gminy a OSP oraz, że własność remizy nie jest prawem absolutnym i może podlegać ograniczeniom.

       Ochotnicza Straż Pożarna w D. była właścicielem nieruchomości stanowiącej zabudowaną budynkiem działkę. Własność nieruchomości nabyła na podstawie umowy sprzedaży - aktem notarialnym z dnia 7 października 1971 r.  Budynek posadowiony na działce w D. wykorzystywany był jako Dom Ludowy. Odbywały się w nim imprezy i różnego rodzaju uroczystości i spotkania. Znajdowało się w nim również pomieszczenie Rady Sołeckiej i Sołtysa.

W przeszłości budynek administrowany był przez gminę S., która dysponowała lokalami znajdującymi się w budynku m.in. wynajmując je. Umową z dnia 4 czerwca 2006 r. pan M.Ś, działający jako Burmistrz gminy S., w imieniu gminy S., wynajął lokal użytkowy, znajdujący się na parterze budynku  Domu Ludowego na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług medycznych. Umowa ta została rozwiązana z dniem 1 czerwca 2011 r., w związku z czym sporządzono protokół zdawczo - odbiorczy w dniu 31 maja 2011 r., przekazujący lokal na rzecz gminy. Dochód z wynajmu lokalu w trakcie trwania umowy czerpała gmina S.

Obecnie w budynku organizowane są m.in. zebrania OSP, obchodzony jest dzień seniora i opłatek, zorganizowano obchody 80-lecia Koła Gospodyń Wiejskich w D., na które zaproszony został przez organizatorów m.in. pan M. Ś. W listopadzie 2010 r. w budynku Domu Ludowego odbył się wieczór przedwyborczy z udziałem kandydatów w tym pana M.Ś. Spotkanie miało charakter publiczny, zaś pan M.Ś. wziął w nim udział po zawiadomieniu przez Komitet wyborczy PSL. Plakat wyborczy z wizerunkiem pana M.Ś. umieszczony został w gablocie znajdującej się przy wejściu do budynku Domu Ludowego przez Sołtysa - K. Z., który w tym czasie pełnił funkcję Sekretarza OSP w D. Sama gablota ufundowana została przez gminę S. i dostęp do niej mieli przedstawiciele gminy S.. Od grudnia 2011 r. OSP w D. wynajmuje lokal w Domu Ludowym pod działalność gospodarczą (sklep).

Wnioskiem z dnia 14 maja 2009 r. gmina S. zainicjowała przed Sądem Rejonowym w Strzyżowie postępowanie z udziałem Ochotniczej Straży Pożarnej w D., w którym domagała się stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości – działki będącej własnością OSP z D., położonej w D. objętej księgą wieczystą, na której posadowiony jest Dom Ludowy wybudowany ze środków gminy w latach 1974 - 1977, oddany do użytku w 1976 r. Wobec cofnięcia wniosku postępowanie umorzono postanowieniem z dnia 17 czerwca 2009 r.

Przed Sądem Rejonowym w Strzyżowie toczyło się również w 2009 r. postępowanie o ochronę posiadania z powództwa gminy S. przeciwko Ochotniczej Straży Pożarnej w D. o przywrócenie gminie S. utraconego posiadania w/w działki i zakazanie OSP naruszania posiadania. Wobec cofnięcia pozwu postępowanie umorzono postanowieniem z dnia 8 października 2011 r.

W październiku 2009 r. Skarb Państwa w osobie Starosty  wystąpił przeciwko Ochotniczej Straży Pożarnej w D. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym domagając się dokonania w dziale II księgi wieczystej prowadzonej dla w/w nieruchomości w miejsce wpisu prawa własności na rzecz OSP w D., wpisu prawa własności na rzecz Skarbu Państwa. Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2009 r. (sygn. akt I C 132/09) Sąd Rejonowy w Strzyżowie powództwo oddalił, a Sąd Okręgowy w Rzeszowie rozpatrujący apelację Starosty wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2010 r. oddalił apelację (I Ca 138/10).

Z kolei w sprawie z powództwa Ochotniczej Straży Pożarnej w D. przeciwko gminie S. o ochronę własności (sygn. akt I C 1463/09) zapadł w dniu 22 lutego 2010 r. wyrok zakazujący gminie S. naruszania OSP w D. w prawie własności nieruchomości OSP w D., w szczególności poprzez zakazanie gminie S. i osobom działającym w jej imieniu pisemnego i słownego utrudniania władania nieruchomością, wchodzenia na nieruchomość, przejeżdżania przez nią bez zgody OSP, wymieniania zamków do drzwi budynku, zrywania ogłoszeń z drzwi budynku.

Ochotnicza Straż Pożarna w D. wystąpiła przeciwko panu M. Ś. o ochronę swojej własności w postaci nieruchomości stanowiącej zabudowaną budynkiem(Dom Ludowy) działkę. OSP Zarzuciła panu M. Ś. że własność Domu Ludowego jest naruszana m.in. poprzez korzystanie przez pana M. Ś. z nieruchomości OSP, przejawiające się wjeżdżaniem, parkowaniem pojazdu, udziałem w spotkaniach publicznych organizowanych w Domu Ludowym. Sąd Okręgowy stwierdził, że zachowania pozwanego M. Ś., w których OSP upatrywała naruszenie uprawnień właścicielskich objętej pozwem nieruchomości, nie wyczerpały znamion bezprawności. Stwierdzając, że pozwany p. M. Ś. nie dopuścił się zarzucanych mu przez OSP naruszeń uprawnień właścicielskich OSP, Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 5 marca 2012 r. oddalił powództwo jako bezzasadne i orzekł stosownie o kosztach procesu.

OSP wniosła apelację o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu. OSP argumentowała, że skoro wcześniej sąd zakazał gminie S. naruszania OSP w prawie własności nieruchomości OSP w D., w szczególności poprzez zakazanie gminie S. i osobom działającym w jej imieniu pisemnego i słownego utrudniania władania nieruchomością, wchodzenia na nieruchomość, przejeżdżania przez nią bez zgody OSP, to taki zakaz powinien obejmować także pana M. Ś. jako osobę prywatną. Zdaniem OSP, korzystanie z jej nieruchomości  w postaci wjeżdżania i parkowania na posesji OSP przez ogół korzystających z usług świadczonych w obiekcie OSP, nie jest równoznaczne z prawem pana M. Ś. do korzystania z nieruchomości OSP i powinien on mieć zgodę OSP na takie korzystanie.

Sąd Apelacyjny oddalił apelację OSP i zasądził od Ochotniczej Straży Pożarnej w D. na rzecz pozwanego M. Ś. kwotę 5.400 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał, że działania pozwanego M. Ś. jako osoby prywatnej i działania M. Ś. Jako Burmistrza gminy S. nie są tożsame i wyrok z dnia 22 lutego 2010 r. (sygn. akt IC 1463/09) zakazujący gminie S. naruszania OSP w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem stanowiącemu Dom Ludowy, nie obejmuje  M. Ś. jako osoby prywatnej.

Pan M. Ś. jako osoba prywatna jest jednym z mieszkańców gminy S. i przysługują mu takie same prawa jak ogółowi mieszkańców gminy, w tym prawo do korzystania z nieruchomości OSP w takim zakresie jak innym osobom.

Działania OSP oprócz działalności ściśle związanej z realizacją zadań, do których została powołana (akcje ratunkowe w wypadku pożaru, klęsk żywiołowych, działania prewencyjne w tym zakresie) obejmują również prowadzenie działalności kulturalno - oświatowej i rozrywkowej i do tego celu wykorzystywany jest Dom Ludowy. Zgodnie z zadaniami statutowymi OSP, Dom Ludowy winien być udostępniony do użytku powszechnego co oznacza, że również w ten sposób wykonywane jest przez OSP prawo własności nieruchomości.

Żądania OSP odczytać można jako swego rodzaju represję wobec pana M. Ś. za jego działania podejmowane w ramach sprawowanego urzędu Burmistrza gminy S.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego własność jest prawem bezwzględnym, ale nie absolutnym. Oczekiwanie OSP, że z nieruchomości OSP  może korzystać tylko kto ma zgodę OSP, stanowi nadużycie prawa własności OSP, w kontekście zadań statutowych, które ma obowiązek wykonywać.

Dodatkowe informacje

  • Autor Dariusz P. Kała
  • Data dodania środa, 10 maj 2017
  • Tytuł publikacji Korzystanie z nieruchomości będących własnością OSP
  • Rok wydania 2013-06
  • Rodzaj dokumentu artykuł
Czytany 3121 razy

Trwa przedsprzedaż Komentarza do ustawy o ochronie przeciwpożarowej

KLIKNIJ