O ile u.ppoż. zawiera definicję legalną działania ratowniczego i ochotniczej straży pożarnej, to jednak nie zawiera definicji legalnej uszczerbku na zdrowiu. Nie przeprowadzając szczegółowej wykładni tego zwrotu ustawowego można jednak uznać, że złamanie nogi kwalifikuje się pod pojęcie uszczerbku na zdrowiu. Przy czym należy także wskazać, że w świetle art. 26 ust. 1 pkt 1 u.ppoż. warunkiem przysługiwania jednorazowego odszkodowania jest aby uszczerbek na zdrowiu był stały lub długotrwały. U. ppoż. nie zawiera definicji legalnej ani stałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wydaje się, że można się tutaj posłużyć pomocniczo definicjami legalnymi z ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych(tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 z późn. zm. – dalej jako ustawa o ubezpieczeniach). Zgodnie z art. 11 ust. 2 tej ustawy za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, a według ust. 3 - za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Zgodnie z art. 26 ust. 3 u.ppoż. jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje na zasadach określonych dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej w wysokości kwot ustalanych na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i są wypłacane przez podmioty ponoszące koszty funkcjonowania jednostki ochrony przeciwpożarowej.

Zasady przysługiwania jednorazowych odszkodowań dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej zostały wskazane przez art. 59 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej(tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 12, poz. 68 z późn. zm.) zgodnie z którym strażak, który w związku ze służbą doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, otrzymuje odszkodowanie w trybie i na zasadach określonych dla funkcjonariuszy Policji. W razie śmierci strażaka w związku ze służbą, odszkodowanie otrzymują pozostali po nim członkowie rodziny. Właściwą regulacją będą tutaj przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji(Dz. U. z 1972 r., Nr 53, poz. 345 z późn. zm. – dalej jako ustawa o odszkodowaniach).

Biorąc pod uwagę odesłanie zawarte w art. 26 ust. 3 u.ppoż., wysokość odszkodowania powinna być ustalana na podstawie ustawy o ubezpieczeniach)(zob. D.P. Kała, Sto pytań do prawnika o Ochotnicze Straże Pożarne. Poradnik praktyczny, tom. I, Gdańsk 2012, s. 92.).

Mając na uwadze niejasność konstrukcji art. 26 ust. 3 u.ppoż. w zakresie ustalania wysokości odszkodowania(o czym była mowa w „Strażaku”  nr 12/2012), wydaje się, że właściwym postępowaniem będzie tutaj zastosowanie art. 12 i następnych ustawy o ubezpieczeniach.

Złamania nogi podczas działań ratowniczych nie można uznać za wypadek przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy o ubezpieczeniach, gdzie za takowy uznaje się przede wszystkim: nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Należy także wskazać, że art. 26 ust. 8 u.ppoż. mówi, że osobie poszkodowanej, której świadczenia odszkodowawcze z tytułu uszczerbku na zdrowiu w związku z udziałem w działaniach ratowniczych lub ćwiczeniach, które wypłaca gmina, przysługują także z tytułu stosunku pracy lub służby albo ubezpieczenia społecznego lub majątkowego, przyznaje się jedno świadczenie wybrane przez zainteresowanego. Przepis ten ma chronić przed zbiegiem świadczeń odszkodowawczych przysługujących poszkodowanemu członkowi OSP z różnych tytułów prawnych.

Z racji na obowiązek gminy wynikający z art. 32 ust. 3 pkt 2 u.ppoż., który zobowiązuje gminy do ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków ochotniczej straży pożarnej i młodzieżowej drużyny pożarniczej, w przypadku złamania nogi podczas działań ratowniczych, jednorazowe odszkodowanie będzie najprawdopodobniej wypłacone przez ubezpieczyciela.