Przepis ten określa warunki udziału w działaniu ratowniczym. Są to trzy warunki, które muszą być spełnione łącznie i jednocześnie. Warunek wieku jest spełniony jeśli członek OSP mieści się w granicy wieku 18-65 lat. Wiek ten oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie cywilnym.

Tryb i sposób przeprowadzania oraz zakres okresowych bezpłatnych badań lekarskich członka ochotniczej straży pożarnej biorącego bezpośredni udział w działaniach ratowniczych został określony w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie przeprowadzania okresowych bezpłatnych badań lekarskich członka ochotniczej straży pożarnej biorącego bezpośredni udział w działaniach ratowniczych(Dz. U. z 2009 r., Nr 210, poz. 1627).

Podstawowym warunkiem udziału w działaniach ratowniczych jest członkostwo w ochotniczej straży pożarnej. Ochotnicza straż pożarna jest stowarzyszeniem i funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy - Prawo o stowarzyszeniach. OSP jest jednostką umundurowaną, wyposażoną w specjalistyczny sprzęt, przeznaczoną w szczególności do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami. Szczegółowe zadania i organizację ochotniczej straży pożarnej określa statut.

Członkostwo w OSP nabywa się zgodnie z zasadami określonymi w statutach, które co do zasady są jednolite w skali całego kraju. Członkostwo w OSP może mieć charakter członkostwa zwyczajnego, honorowego i wspierającego. W działaniach ratowniczych biorą udział członkowie zwyczajni.

W związku z tym w działaniach ratowniczych na zasadach określonych w ustawie o ochronie przeciwpożarowej nie może brać udziału osoba, która ma odpowiedni wiek, badania lekarskie i odbyte szkolenie pożarnicze a nie jest członkiem ochotniczej straży pożarnej.

Ustawa nie określa której OSP musi być członkiem dana osoba, aby brała udział w działaniach ratowniczych. W związku z tym, że ustawodawca nie wprowadził tutaj żadnych obostrzeń i ograniczeń uznać należy że dopuszczalne jest aby członek OSP, jeśli ma odpowiedni wiek, badania lekarskie i odbyte szkolenie pożarnicze brał udział w działaniach ratowniczych poza działaniami swojej macierzystej jednostki OSP, w której uzyskał członkostwo zwyczajne. W takiej sytuacji on i jego rodzina nie utracą uprawnień odszkodowawczych o których mowa w art. 26  u.ppoż, bowiem i ten przepis nie uzależnia wypłaty uprawnień odszkodowawczych od tego do jakiej OSP należy dana osoba i we współpracy z jaką jednostką bierze udział w działaniu ratowniczym.

Należy zwrócić jednak uwagę, że zgodnie z art. 32 ust. 3 pkt 2 u.ppoż. gmina, w której została utworzona OSP ma również obowiązek ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków ochotniczej straży pożarnej i młodzieżowej drużyny pożarniczej; ubezpieczenie może być imienne lub zbiorowe nieimienne.

Gmina jako osoba prawna zawiera więc z ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia jest umową cywilnoprawną regulowaną przez Kodeks cywilny. Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Aby mieć pewność, że ubezpieczenie członka OSP obowiązuje także podczas udziału w działaniach ratowniczych poza działaniami macierzystej jednostki OSP, należy przeanalizować treść umowy jaką zawarła gmina z ubezpieczycielem. Generalnie w umowie nie powinno być ograniczeń co do miejsca udziału w działaniach ratowniczych ponieważ dana jednostka OSP może być zgodnie z przepisami wzywana do udziału w działaniach ratowniczych poza nominalnym terenem swojego działania.