Kwestie bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej reguluje między innymi Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 września 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. Nr 180, poz. 1115).
Rozporządzenie powyższe określa szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków, z uwzględnieniem wymagań:
1) bezpieczeństwa i higieny służby w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,
2) wyposażenia strażaków w środki ochrony indywidualnej,
3) zabezpieczenia medycznego strażaków podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia,
4) bezpieczeństwa i higieny służby podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia.
Kierujący akcją ratowniczą oraz prowadzący ćwiczenia lub szkolenie m.in. wyznacza stanowiska pracy i organizuje przebieg ćwiczeń lub szkoleń zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny służby, egzekwuje przestrzeganie przez strażaków przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby.
Bezpośredni przełożony strażaków we własnym zakresie niezwłocznie likwiduje stwierdzone lub zgłoszone zagrożenia życia lub zdrowia strażaków oraz inne uchybienia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny służby, a w przypadku braku takiej możliwości zgłasza je kierownikowi jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej.
Szkolenie oraz ćwiczenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby mają na celu zapobieganie ryzyku zawodowemu poprzez informowanie strażaków o występujących zagrożeniach i trenowanie procedur sprawnego działania podczas akcji ratowniczych.
Sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej strażak używa zgodnie z instrukcją. Podlegają one sprawdzeniu po każdorazowym użyciu oraz podczas przeprowadzania zmiany służby, a stosowane podczas szkolenia - podlegają sprawdzeniu przed rozpoczęciem ćwiczeń.
Maszyny, urządzenia, sprzęt specjalistyczny, instalacje i narzędzia, zwane dalej „sprzętem”, wprowadza się do użytkowania po:
1) odbiorze przeprowadzonym przez organ dozoru technicznego lub przez inny właściwy organ, w przypadku gdy sprzęt podlega takiemu odbiorowi,
2) sprawdzeniu kompletności dokumentacji technicznej.
Użytkowanie sprzętu w/w sprzętu, uwzględnia:
1) obsługę przez wykwalifikowany personel zapoznany z instrukcją i przeszkolony w zakresie używania sprzętu,
2) przestrzeganie przez personel, o którym mowa w pkt 1, wymagań w zakresie dbałości o sprzęt i jego prawidłowe używanie zgodnie z przeznaczeniem,
3) przechowywanie sprzętu w warunkach określonych w dokumentacji technicznej.
Zapewnia się terminową konserwację, przeglądy techniczne i naprawy sprzętu, o którym powyżej, przez wykwalifikowany personel techniczny.
Akcje ratownicze, ćwiczenia lub szkolenie, stwarzające w ocenie kierującego akcją ratowniczą lub organizatora ćwiczeń lub szkolenia ryzyko wystąpienia obrażeń wymagających podjęcia medycznych czynności ratunkowych, zabezpiecza zespół ratownictwa medycznego. Decyzję o ustaniu zagrożenia, podejmuje kierujący akcją ratowniczą albo organizator ćwiczeń lub szkolenia. Ćwiczenia lub szkolenie, stwarzające ryzyko wystąpienia obrażeń wymagających podjęcia medycznych czynności ratunkowych, są zabezpieczane przez zespół ratownictwa medycznego inny niż pozostający w gotowości na danym terenie.
Organizator ćwiczeń lub szkolenia zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki ich prowadzenia. Strażak uczestniczy w ćwiczeniach lub szkoleniu po uprzednim ukończeniu szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny służby i okazaniu aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do pełnienia służby. W przypadku specjalistycznych ćwiczeń lub szkolenia strażak dodatkowo okazuje orzeczenie lekarskie o zdolności do odbywania specjalistycznych ćwiczeń. Inne kwestie szczegółowe związane z bhp podczas ćwiczeń reguluje Dział czwarty w/w rozporządzenia dotyczący „Wymagań bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia” (§ 30-39).
Skokom na skokochrony został poświęcony Rozdział 2 – „Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia na wysokości i poniżej poziomu terenu”.
Podczas ćwiczeń na wysokości nie stosuje się technik ratowania lub samoratowania innych niż opisanych w regulaminach, a w szczególności zabrania się wykonywania skoków ćwiczebnych na skokochrony i ratownicze poduszki pneumatyczne.
Skokochrony w zależności od sposobu napełniania dzielą się na:
- skokochrony napełniane przy pomocy wentylatorów,
- skokochrony (na stelażu pneumatycznym) napełniane z butli do aparatów powietrznych lub innych butli ze sprężonym gazem obojętnym.
Pole skoku powinno umożliwić wpisanie koła o średnicy 3 m, środek skokochronu powinien być wyraźnie oznaczony. Czas przygotowania skokochronu do napełniania z pozycji transportowej nie powinien przekraczać 240 s przy zachowaniu zasad określonych w instrukcji obsługi producenta. Czas napełnienia nie powinien być dłuższy niż 120 s.
Po upadku na środek skokochronu obciążenia testowego o wymiarach 800 × 500 mm i masie 150 kg, z wysokości 16 m skokochron nie powinien:
- przesunąć się więcej niż 1,0 m w dowolnym kierunku,
- przewrócić się,
- odłączyć się od systemu napełniającego,
- spowodować wyłączenia wentylatorów z silnikiem spalinowym,
- doznać żadnych uszkodzeń powłoki.